22 Eylül 2008 Pazartesi

Peygamberimizin iftar duası

Muaz ibni Zühre Radiyallâhu Anh anlatıyor:

Bana ulaştı ki, Resulullah Sallallâhu Aleyhi Vesellem iftar ettiği zaman şu duayı okurdu:

“Allahümme leke sumtü ve alâ rızkıke eftartü.”

(Ey Allah’ım, Senin rızan için oruç tuttum ve Senin rızkınla orucumu açıyorum.) (Ebû Dâvud, Savm: 22)

Mervan ibni Salim, ibni Ömer Radiyallâhu Anhümadan naklediyor:

Resulullah Sallallâhu Aleyhi Vesellem orucunu açınca şöyle derdi:

“Susuzluk gitti, damarlar ıslandı, inşaallah Teâlâ sevap kesinleşti.”Hadisin râvisi Rezin, duanın baş kısmına “Elhamdülillah” kelimesini ilave etti. (Ebu Dâvud, Savm: 22)

Abdullah ibni Ömer Radiyallâhu Anhümâ de iftar vakti şöyle dua ederdi:

“Allah’ım, bütün kâinatı kaplayan rahmetinin hakkı için beni affet, günahlarımı bağışla.”
Mehmet PAKSU

Varlıgın Yoklugunda gizlidir EY Sevgili...

Varlıgın Yoklugunda gizlidir EY Sevgili...Dünyanın En büyük şairi olmak isterdim,Seni anlatmak için Tüm Yaratılmışlara.Yüzünü rüyalarımda bir kez bile göremediğim Ey güzeller güzeli,Seni anlatmak ne haddime Seni hakkıyla tanıyamamısken!Hayat felsefenı yaşantıma uygulayamazken,Sadece duyduğum,okuduğum,hissettigim kadar biliyorum SENi. İsterdimki bu sözlerimi okuyanların kalbine bir ok gibi aşk ateşin düşsün,Mecnunun Leylasına olan düşkünlüğü gibi gözler,gönüller hep adını sayıklasın,Bu yüzdendir bu yazıları yazmamın sebebi. Hep merak ettim seni görenlerin halini,Ardında saf tutmak Seninle kimbilir nasıl bir duygudur,Gizli bir köşede saklanıp Senın ardından bakmak nasıl bır mutluluktur,Hele en büyüğü Senin nazarına dü-çar olabilmek...Senin Sesini duyabilmek kimbilir ne büyük heyecandır,Rabbul Aleminin Kelamını hele SENIN Sesinden duyabilmek...afffff affff YARABBIM affffff....Affet Allahım Layık Olamadık Habibine. İnsan bilmediği,tanımadığı,göremediğini nasıl anlatabilirki,Hele birde Dünyanın meşakkatlı yollarında sınanırken...Sevgi Sen demekmiş,Seni sevmeye çalışırken öğrendim,Sevginin ne buyuk bir NiMET oldugunu gene Senden öğrendim, Sen diyince ilk aklıma öksüzlüğün,Yetimliğin geliyor, Gurbette Ana , Babadan ayrılınca anladım ,Senin öksüz yetimliğinin hüznünü,acısını.Hani derlerya hic birşey yaşamadan anlatılmaz,anlasılmazmış diye,Vatanımdan ayrılınca anladım , Senin Hicretini... Ey doğruluk Timsali ,Gayri müslimlerin bile emanetlerini teslim ettıği Ey Canlar Canı.Özüde, Sözüde bir Nebim,Can Nebim,Nur Nebİm,Sen gittin yüreklerde Hazan Mevsimi eser durur oldu,Sen gül idin,güller Senin elinde bir başka açar ,bir başka kokar imiş,Sensiz açtık biz Ümmetlerin bu dunyaya gözlerimizi, Sen gelince aklıma kalbim huzur buluyor,Seni çokca Sevmek , daha cok sevmek ıstıyorum,Öyle çok isterdimki dünyada övgüne mazhar olan Ümmetinden biri olabilmeyi,Sadece istiyorum ama yaptıgım gayretım yok,Çokca nafilelerim yok huzuruna sunacak,...24 saat içimden Sana Salat-u Selam etmek geliyor,Dünya telaşesi,nefis,seytan hileleri beni geri koyuyor bu isteğimden... Ya RasulAllah,Ya NebiyAllah,Ya HabibAllah,Seni göremesemde,duyamasamda vallahi hissediyorum Seni,Varlıgın Yoklugunda Gizli Ey Canlar Canı,Varlıgın Yoklugunda Gizlidir...(Allahümme Salli ala Seyyidina Muhammed ve ala ali seyyidina Muhammed...)

Zulmü alkışlayamam...

Zulmü alkışlayamam, zâlimi asla sevemem;
Gelenin keyfi için geçmişe kalkıp sövemem.
Biri ecdâdıma saldırdı mı, hattâ boğarım!..
- Boğamazsın ki!-
Hiç olmazsa yanımdan koğarım.
Üç buçuk soysuzun ardında zağarlık yapamam;
Hele hak nâmına haksızlığa ölsem tapamam.
Doğduğumdan beridir âşıkım istiklâle,
Bana hiç tasmalık etmiş değil altın lâle!
Yumuşak başlı isem, kim dedi uysal koyunum?
Kesilir belki, fakat çekmeye gelmez boyunum!
Kanayan bir yara gördüm mü yanar tâ ciğerim,
Onu dindirmek için kamçı yerim, çifte yerim!
Adam aldırma da geç git, diyemem aldırırım.
Çiğnerim, çiğnenirim, hakkı tutar kaldırırım!
Zalimin hasmıyım amma severim mazlumu...
İrticâın şu sizin lehçede ma'nâsı bu mu?
Mehmet Akif

21 Eylül 2008 Pazar

muptelagenc

muptelagenc.com

Gavs S.AbdulHakim (ks) den Sohbetler-1

İnsan hep iyilerle bulunmalı, iyilerle arkadaşlık yapmalıdır. İyilerle bulunmanın menfaati ebediyete kadar devam eder. İşte Eshabı Kehf’in köpeği. Köpek olması münasebetiyle haram, necisülayndır. Islakken dokunduğu yerin temizlenmesi için yedi defa yıkamak lâzım gelir. Çünkü haramdır (1). Fakat iyilerle kaldığı için, Allah-u Teâla onu beraber kaldığı iyilerin hürmetine cennetlik yaptı. Haram ve necisülayn olduğu halde cennetlik oldu ve cennette de iyilerle beraber bulunacak. Halbuki Nuh Peygamberin oğlu, Ulü’l-azm bir peygamber oğlu olduğu halde kâfirlerle arkadaşlık yapıp onlarla beraber bulunduğu için imanını kaybetti. Rabbü’l - Alemîn de onu kâfirler zümresinden yazdı. Peygamber oğlu olduğu halde kâfirlerle arkadaşlık yapmasından dolayı son nefeste küfür üzerine, imansız olarak gitti ve Cehennemlik oldu. Öte taraftan haram olan bir köpek ise Cennetlik oldu. Çünkü iyilerle beraberdi, onlardan ayrılmadı.
Bu mevzuda Peygamber (S.A.V) şöyle buyuruyor : İnsan her kimi seviyorsa (Kıyamette de) onunla beraber (haşr olacak kiminle arkadaşsa Haşirde de onunla arkadaş olacaktır.)
Öyleyse kimlerle arkadaş olmamız lâzım geldiğini, kimleri sevmemiz icap ettiğini bilmemiz lâzım; dolayısıyla Hazret’i sevmemiz, şeyhlerimizi sevmemiz, Sâdât-ı sevmemiz lâzımdır ki, ;Kıyamet gününde de onlarla beraber olup sevdiğimizden menfaat görmüş olalım.

Düşmanlarına bile iyilik yapan, onlara ihsanlarda bulunan Rabbü’l – Alemîn çok büyüktür. Kâfirler ki Allah’ın münkirleridir, Allah’ı inkar ederler, dolayısıyla Allah’ın düşmanlarıdırlar, onlara bile iyilik eden, mal veren, evlât veren, dünya keyfi ve zevki veren Rabbü’l – Alemîn nasıl olur da doslarına, yüzünü Allah’a çevirip onu seven kimselere iyilikde bulunmaz, onlara nimetler verip ihsan etmez?
İnsan kendisine fenalık eden, düşmanlık yapan kimselere, elinden geldiği kadar kötülük yapmak ister. Halbuki çok büyük olan Allah-u Teâlâ kendisini inkâr eden düşmanlarına bile ihsanlarda bulunurken, tabii ki dostlarına da ihsanlarda bulunacak, yüzünü ona çevirip onu sevenlere de ikramlarda bulunacaktır.
Her kim ki, Allah’a doğru bir adım atarsa, Allah da ona on adım yaklaşır. Her kim ki, yüzünü Allah’a döndürürse Allah da ona yüzünü döndürür. Fakat her kim Allah’a sırt çevirirse, şüphesiz Allah da ona sırt çevirir. Demek ki her şey insanın elindedir. Çünkü Allah-u Teâlâ insana cüz’i ihtiyar vermiş ve doğru yolu da göstermiştir. Doğru yolu tutup o yoldan giden herkes Allah’a kavuşur. Fakat eğri yoldan giden kimse ise kendini helâk etmiş olur. Böylece en büyük düşmanlığı kendi kendine yapmış olur. Haşa Allah kimseye kötülük yapmaz. Haşa Allah kimseye zulmetmez. İnsan kendi nefsine zulüm yapmakta, kendi nefsine kötülük etmektedir.
Dünya ve âhirette olan her şeyin, hâtırı için yaratıldığı Peygamber (A.S.V) her an için tâât ve ibadette bulunurdu. Peygamber (A.S.V) o kadar büyük halk edilmiştir ki, O’nun şefaati olmasa Kıyamet günü hiçbir Peygamber bile Cennete giremez. Hal böyle iken O’nun şefaati olmadan başkaları nasıl Cennete girebilir? Bütün Cennete girecekler ancak ve ancak O’nun şefaati neticesi Cennete girebileceklerdir. İşte bu kadar mükerrem yaratılmış olan Peygamber (A.S.V) devamlı olarak Allah’a tâât ve ibadette bulunurdu. O kadar ibadet ederdi ki, ibadetinin çokluğundan mübarek dizleri şişerdi. Bununla beraber Rabbü’l-Âlemîn :(Emrolunduğun şekilde dosdoğru hareket et.) … diye buyurmuştu. Bu hitap Peygamber ve şahsında bütün ümmete gelmektedir. Demek ki biz ümmet-i Peygamber (A.S.V) de Allah’ın emrettiği ve Peygamberin (A.S.V) tebliğ ettiği şekilde hareket etmemiz lâzımdır.
Öyleyse insan bu çok aziz ve kıymetli ömrünü Allah yolunda, Allah rızası uğrunda harcamazsa, salih amellerle tüketmezse çok yazık etmiş olur. Çünkü insanın bu kadar kıymet verdiği aziz ömrü, mutlaka ihtiyarlık gelip, hastalık gelip tükenecek, neticede de toprağın altına girecektir. Sonu böyle olunca, artık insan ömrünün ne kıymeti kalır? İnsan, ancak yüzünü Allah’a çevirip, O’nun dostluğunu kazanmak suretiyle ömrünü değerlendirebilir. Allah’ın fazlında nihayetsiz istifade eder; dünyada da rahat eder kabirde de rahat eder, haşirde de rahat eder ve nihayet Cennette ebedi rahata kavuşur.
Allah’ın emrine uymayan ise ebedi olarak zahmet çeker. İnsanın aklı vardır, deli değildir. Dünya işlerinde kimse insanı kolay kolay kandıramaz. Kimse kolay kolay hile yapamaz insana. Halbuki âhiret işinde aldanıyor. Şeytan hileler yaparak çok çabuk insanı kandırabiliyor. İnsanın Allah yolunda da akıllı olması icap eder. Nasıl dünya muamelesinde insan aldatılamıyorsa âhiret işinde de aldatılmamalıdır. Yüzünü Allah’a döndürmeyen kimse aslında delidir. Halbuki insan kendini çok akıllı zannetmektedir.
Bir zamanlar bir padişah vardı. Çok muazzam, mükellef bir köşk yaptırmıştı. İçinde her türlü dünya süsleriyle, ziynetleriyle donatmıştı. Bir gün o taraflara Allah dostlarından birinin yolu düştü. Padişah ihtimamla yaptırdığı sarayını o Allah dostlarından birinin yolu düştü. Padişah ihtimamla yaptırdığı sarayını o Allah dostuna da göstermiş, o Allah dostunu da sarayında gezdirmiş ve sormuştu : “Nasıl, sarayım güzel olmuş mu? Beğendin mi sarayımı? Allah dostu ona şu cevabı vermişti : “Padişahım, sarayında iki büyük ayıp var. Ben iki büyük ayıp gördüm sarayında.” Padişah bu cevaba sinirlenmiş, kızmış : “Nasıl olur da sarayımda iki büyük ayıp görebiliyorsun? Ben hiçbir noksan bırakmadım. Onu dünyanın altın ve gümüşlerini harcayarak süsledim. Senelerce emek verip bütün gücümü bu sarayın yapımında kullandım. Sen ise iki büyük ayıp gördüğünü söylüyorsun.” Allah dostu olan zat cevaben, “Darılmayın padişahım. Sizim sarayınızda gerçekten iki büyük ayıp vardır. Birincisi, yapılan saray birgün yıkılacak; bunca emek boşa gidecek. İkincisi ise bu sarayı binbir ihtimamla yapan zat da nihayet ölecek; sarayı bırakıp gidecek” deyince, padişah o zaman hakikatı görebilmiş, başlamış ağlamaya. “Çok doğru diyorsun.” demiş. “Gözümüz kör olmuştu, böyle bir gerçeği göremedik. O köşk, o saray yıkılacak. Sonunda toprağa karışacak. Ne kıymeti olabilir? Ve o saray ki yaptıran sahibi ölecek. Artık o neye yarar? Hakikat böyledir. Biz bu iki büyük ayıbını maalesef görememişiz.”
Şeyh Fethullah Verkanisi (K.S.) iki kardeştiler. Bir kendisi, diğeri kardeşi Şehmuz. Şeyh Fethullah kendisine yol olarak ilim tahsilini seçti. Medreseye gitti. Daha sonra Seyda-i Tâği Hazretlerine gidip ona intisab etti. Seydaya hizmette bulunarak sâdâtı Nakşibendî’nin arasına karıştı. Sâdât-ı Nakşibendî olduğu içindir ki, kıyamete kadar, bu tarikatı Nakşibendî durduğu müddetçe, onun amel defteri kapanmayacak; kıyamete kadar ismi anılacak, kazancı yazılmaya devam edecek. Kardeşi Şehmuz ise aksine dünyaya yöneldi. O da dünya cihetinden ilerledi. O kadar zengin oldu ki, her vilâyette bir mağazasını bulmak mümkündü. Bankalarda o zamanın parasıyla, banknot hariç kırkbin altını vardı. Bu kadar zengindi. Fakat sonunda, bu kadar zenginliğine rağmen, kıtlık yıllarında açlıktan öldü. Hatta kefen alacak para bulamadıklarından yorganının yüzünü söküp ona kefen yaptılar. Bugün için ismi kayboldu. Hiç kimse Şehmuz diye birinin yaşayıp yaşamadığını bilmemektedir. İşte dünyanın sonu. Dünyaya bel bağlamanın neticesi. Bunca zenginliği kendisine fayda vermediği gibi, öldüğü zaman kefen bile bulamadı.
Kardeşi Şeyh Fethullah ise yüzünü Allah’a çevirdiği için Alah ona kerem etti, lütfetti ve onu Sâdât-ı Nakşibendî’nin arasına aldı. Kıyamete kadar ismi anılacak. Her gün ona belki onbin, belki de yirmibin Fatiha okunmaktadır. Nakşibendî yolu olduğu müddetçe, tâ kıyamete kadar böylece devam edecektir.
İşte böyle, Allah yolunda gidenlerin zahmetleri kaybolmaz. Dünyada da, âhirette de zahmetleri boşa gitmez.menfaatleri, ticaretleri ebedü’l ebed devam eder.
Keşif ehli bir kimse bir gün Gavsı Hizani’ye (K.S.A) gelip, “Kurban, kabristanımızda hristiyanlar vardır.” demiş. Gavs, “Nasıl, hristiyan var?” deyince, “Kurban kabristanda yüzleri değil de sırtları Kıbleye çevrilmiş olan mevtalar gördüm” karşılığını almış. Gavs (K.S.A) tebessüm ederek, “Hayır, onlar kâfir değil, müslümandırlar. Onların dünyaya karşı aşırı muhabbetleri olduğu için, melekler onların yüzünü Kıble’den çevirip sırtlarını Kıble’ye getirdiler. Dünyaya olan muhabbetleri yüzünden öyle oldular” buyurmuştur.
İnsanın sevgisinin tamamı Allah olmalı, Allah’tan gayri hiçbir şeye muhabbet beslememelidir. Çünkü Allah-u Teâlâ yalnız kendisinin sevilmesini, yalnız Zâtına muhabbet edilmesi arzu eder. Başka şeyin sevilmesine, başka şeye muhabbet beslenilmesine asla razı değildir. Ancak Allah muhabbeti, Allah dostluğu, Allah sevgisi kazanıldıktan sonra insan her şeyden yana rahata kavuşur. Dünya da rahat olur; kabir de rahat olur; her şey, her şey rahat olur. Ebedi olarak rahata kavuşulur.
Kazançların en kârlısı Allah dostluğudur. Yüzünü Allah’a çevirip Allah dostluğu kazanan kimseye eziyet olmaz.
Nemrud’un ateşe atıp yakmak istediği İbrahim Peygamber (A.S) da Allah dostlarındandı. Nemrut dağlar kadar odun yığmış, ateş yakmıştı. Öyle bir ateş ki kimse yanaşmaya muktedir değildi. Onun için dağda bir mancınık kurup Hz.İbrahim’i mancınıkla ateşe attılar. İbrahim Peygamber ateşe atıldığı sırada Cenab-ı Hak, Cennetten bir taht getirtip ateşin içine kurdurdu. İbrahim (A.S) ateşin içinde oturdu da asla ateş onu yakamadı. Çünkü Rabbü’l - Âlemin ateşe, (Biz ateşe “Ey ateş, İbrahim’e selametli bir serinlik ol!” dedik) (Enbiya : 79) diye emir buyurmuştu. Ateş de yakmadı, yakamadı. Zaten yakan ateş değil ki. Yakan Allah’tır Ateş ise Rabbü’l – Âlemin’in vazifeli bir memurudur. Eğer ateş yakıcı olsaydı Hz.İbrahim’i de yakardı. Çünkü o da etten, kemikten, sinirden yaratılmıştı. Bizim gibi bir insandı. Halbuki olan zebaniler devamlı Cehennem’de ateştedirler. Ama ateş onlara zerre kadar zarar veremez. Rahatsız edemez onları. Demek ki yakan ateş değildir. Ateş ancak almış olduğu emre göre hareket eden bir memurdur sadece.
Meselâ, Seyyid Ahmed er-Rufâî (K.S.A) Hazretleri’nin tarikatinde olan müridleri de yanan tandırın içine girerler, fakat ateşten zarar görmezlerdi. (1) Şafiî mezhebi fıkhı iktizasınca

Gavs S.AbdulHakim (ks) den Sohbetler-2

Gavs (K.S.A) bir sohbetlerinde şöyle buyurdular : “Eğer irşad etmek vaaz ve nisahatla olsaydı, çok güzel vaaz eden, nasihatta bulunan hocaların, mollaların etrafında cemaatlerin bulunması, onları irşad etmesi icap ederdi. Halbuki hiç de öyle değil” demek ki, bu iş zahiri değil. Bu iş, yani kulluğa davet vaaz ve nasihatla değildir. Ancak ve ancak sâdâtın manevi tasarrufu tesir ve irşada sebeptir. Yine Gavs (K.S.A) bir sohbetlerinde şöyle buyurdular : “ Bir şeyhe sormuşlar : (İşiniz nedir, sanatınız nedir, siz neyle meşgul oluyorsunuz?” diye. Demiş ki : (Bizim işimiz çözmek ve bağlamaktır.) (Nasıl çözmek ve bağlamak Kurban?) diye sorduklarında şöyle cevap vermiş : “Bize gelenlerin kalplerini dünyadan çözer, âhirete bağlarız.”
Gavs-i Hizani Hazretleri’nin huzurunda cezbe ve harareti çok kalabalık bir cemaat her zaman bulunurdu. Cezbe, hararet ve muhabbetin çokluğundan kimse huzurunda normal olarak oturamazdı. Halbuki Gavs (K.S.A) fazla sohbet de etmezdi; umumiyetle sükut ederdi. Fakat tasarrufu maneviydi. Manevi tasarrufta bulunurdu. Bir seferinde oğlu vaaz ve nasihat etmek için müsaade ister. Müsaade alır ve sohbete, vaaza başlar. Allah’tan bahs eder. Bir iki saat kadar vaaz eder. Hiç kimsede ses yok, muhabbet ve cezbe emaresi görülmez. Sohbet biter. Babası Gavs-i Hizani “Haydi, kalkın Kamet getirin” der demez, cemaatin içinde bir feryadu figan kopar. Gavs’in oğlu hayretle kalır: “İki saattir sohbet ediyorum, hiç kimsede ses yok. Babam (haydi, Kamet getirin) diyor. Bütün millet cezbeye kapılıyor.”
Bir tarihte Bitlis’ de Gavs’a itirazda bulunmuşlar: “Kim biliyor Gavs olduğunu; delili, alâmeti nedir? diye fikir serdetmişler. Orada hazır bulunan Bitlis müftüsü, “Ben biliyorum onun Gavs olduğunu. Delilim de şudur onun Gavslığına : Ben de âlimim, ilmim var. Bir şehrin müftüsüyüm. Ulu Cami’ye gidiyorum, bir iki saat vaaz ediyorum. Vaazım bitip camiden çıktığım zaman arkamdan bir iki kişi bile gelmiyor. Bastonumdan başka bana yoldaşlık eden bulunmuyor. Halbuki Şeyh AbdülHalim çok az sohbet edip de kalktığı zaman arkasından en az yüz kişi de beraber kalkıyor. Bu Gavslık alâmeti değil de ya nedir? biz âlimiz, bizim de ilmimiz var. Gerek halk yanında, gerekse resmi yerlerde sayılır ve seviliriz, itibarımız var. Ben vaaz ettiğimde camiden bastonumdan başka benimle çıkan olmuyor. Ama onun yüzlerce kişi peşindedir. Gavslık için bundan daha büyük delil olur mu?” diye itiraz edenleri ikna etmiş oldu.
İşte böyle… Eğer zahiri tasarrufta olsaydı, bunca kuvvetli vaizler, âlimler, gayet güzel vaaz ve nasihat ederek, Allah’ı anarak sohbet ederken bir çok kimseyi de irşad etmeleri gerekirdi. Halbuki öyle olmuyor. Çünkü irşad işi tamamen manevi tasarruftur.
İnsan tarikata girince bunları daha iyi anlıyor. Huyunun, ahlâkının değiştiğini; hiçbir cebir olmadan dünyadan kesilip âhirete bağlandığını, dünyadan soğuduğunu, Allah bahsi sohbetinin her şeyden daha şirin olduğunu, tâât ve ibadetin hoş geldiğini insan hemen hissediyor. Bütün bunlar da ancak manevi tasarrufla olur.
Seyda Abdurrahman Tâği Hazretleri henüz tarikat almamışken Gavs-i Hizani için; “hakikaten Gavs midir acaba? Bir ziyaretine gidipde baksam” diyor. Gitmeden de tasavvuf kitaplarını karıştırarak Gavslık alâmetlerini okuyor. O sırada Gavs-i Hizani (K.S) bir mollasını çağırıyor, “Evlâdım, diyor, var, Norşin’e doğru git, orada Abdurrahman’ı gör, kendisiyle görüşmek istediğimizi söyle, misafirlerim çoktur, onun için benim gitmem mümkün değil, lütfen kendisi buraya kadar zahmet etsin.” Molla derhal kalkıp Abdurrahman-i Tâği Hazretleri’nin köyünün yolunu tutuyor. Soruyor soruşturuyor, Hazret’i bulup geliş sebebini anlatıyor. Diyor ki: Beni Gavs gönderdi. Misafirlerinin çokluğundan kendisi gelemedi. Sizinle görüşmek istiyor, köyüne davet ediyor sizi.” Abdurrahman-ı Tâği Hz.”Vallahi ben de ziyaretine niyet etmiştim. Kal,sabah olsun, beraberce gideriz.” diyerek gelen mollayı o gece misafir ediyor.
Sabah yola beraberce çıkıyorlar. Gelmekte olduklarını Gavs haber alınca müridleriyle beraber karşılamağa çıkıyor ve köyün dışındaki bir tepenin üzerinde beklemeye koyuluyor. Abdurrahman-ı Tâği Hazretleri ise yolda gelirken tasavvuf kitaplarında gördüğü Gavslık alâmetlerinden “Yağmur yağınca Gavslar yağmurdan ıslanmaz” ibaresini düşünerek köye yaklaşmaktadırlar. Mevsim bahar, gökte en ufak bir bulut kümesi bile yok. Nihayet köye vasıl olup Gavs Hazretleri ile buluşuyorlar. Hemen orada tepenin üzerinde oturarak sohbete koyuluyorlar. Az bir zaman sonra gök gürleyip, şimşekler çakarak sağanak halinde yağmur yağmaya başlıyor. Oysa ki havada hiç bulut yoktu az evvel. Sığınılacak bir yer olmadığı için iyice ıslanıyorlar. Tam bu sırada Abdurrahman-ı Tâği Hazretleri’nin aklına tasavvuf kitaplarında gördüğü (Gavslar yağmurdan ıslanmazlar) ibaresi geliyor. Başını kaldırıp Gavs-i Hizani Hazretleri’ne baktığında ne görsün, üzerinde en ufak bir ıslaklık bile yok, sanki hiçbir yağmur yağmıyor. Gördüğü manzara karşısında kendinden geçip bir nara atarak derhal oradan uzaklaşıyor. Gavs-i Hizani’ye, “Kurban, Molla Abdurrahman gitti” denilince, “Bir şey olmaz, sâdâtın himmetiyle o tekrar gelir” buyuruyor. Hakikaten az bir zaman sonra tekrar geliyor, hem de bir daha geri dönmemek üzere. İşte böyle… Eğer manevi tasarruf, manevi kuvvet olmasaydı böyle bir teslimiyet, böyle bir bağlılık olmasına imkân bulunur muydu?
Hazret-i Norşini (Şeyh Muhammed Diyauddin) bir ara hastalanmış, bir müddet için cami’e gidememiş, evden çıkamamıştı. Bir magrip namazında, rabıtadan sonra haber gönderip mollaları eve çağırtmış. Bütün mollalar neşe içinde eve koşmuşlar. Öyle ya mürşidlerini uzun müddet görememişler, bir müddetten beri ondan uzak kalmışlar. Huzura varmışlar, Hazret müsaade verince oturmuşlar ve beklemişler. Hazretten ise hiç ses yok, zerre kadar kimseye iltifak etmiyor, sakin ve sessiz. Bir saat kadar oturduktan sonra Hazret, “Haydi, size müsaade verdim, gidebilirsiniz” diye mollaları gönderiyor. Huzurundan çıkan bazı mollalar üzüntülü üzüntülü konuşuyorlar : Sohbet olacak diye ne kadar sevinmiştik. Halbuki Hazret hiç konuşmadı. Nasıl geldiysek öyle de dönüyoruz, diye dertleşiyorlar. Bunları işiten Hazretin hanımı, çocuklarına, “Eyvah, ben Hazretin sâliklerini manevi tasarruf ehli zannederdim. Bilmiyordum ki onlar lâf u güzaf peşindedirler. Ben zannediyorum ki onlar manevi tasarruf peşinde koşanlardandır. Halbuki onlar lâf peşinde koşuyorlar. Bu durumda Allah’tan uzaktırlar. Hakiki Nakşibendî olmamışlar hâlâ” diyerek ağlıyor.
Çokları vardır ki şeyhlerinin huzurunda otururlar. Fakat şeyh hiç sohbet etmez. Ama lâzım gelen irşadı da sohbetsiz olarak yapar.” Onlar sohbet peşinde değiller.
Sohbet bir eğlencedir. Nasıl çocukları lâfla eğlendirir, lâfla kandırırlarsa sohbet de aynen onun gibi bir şeydir. Sohbet Cennetten bahsedip neşelendirmek, Cehennemden bahsedip korkutmak içindir. Üç – dört yaşlarındaki çocukları bazen korkutup bazen mükâfatlandırma gibi bir şey. İşte sohbet de sâlikler için böyledir. Bazen neşelendirir, bazen de hüzünlendirir, bazen Cennet bahsi ederek mesrur etmek suretiyle tâ Nakşibendîye Tarikati’ne alıştırıncaya kadar sohbet devam eder. Esasta, hakiki Nakşibendîlikte sohbet yoktu, Tarikat-i Nakşîbendi’de bir rükün mesabesinde olan sohbete pek kıymet verilmez. Sultanın pek kıymet verilmez sözleri manevi tasarruf cihetiyledir. İrşadın sohbetle değil, manevi tasarrufla olduğunun işaretidir. Şayet irşad sohbetle olsaydı, binlerce vaiz, hatip ve natıka sahibi kimselerin birer mürşid olup irşad makamında oturmaları icap ederdi. Halbuki hiç de öyle değil. Gavs-i Hizanî gibi zatların, çok az sohbetle çok geniş kitlelere irşad etmeleri irşadın zâhiri olan sohbetle değil, Batınî olan manevi tasarrufla olduğunun işaretidir. Sohbet ise manevi tasarrufa zemin hazırlayan, talipte alıcı gücü kuvvetlendiren bir vasıtadır.
İleride görüleceği gibi sohbet haşa inkâr edilmemekte, bilâkis teşvik ve tavsiye edilerek ehemmiyeti belirtilmektedir. Bütün tasarruf işleri, manevi olarak yapılır. Yeter ki talipte huzur olsun, rabıta huzuru bulunsun, lâf u güzaf aşığı olmasın.
Zaten bu zamanın insanlarını sâdâtın himmeti, manevi tasarruf olmadan düzeltmek çok zor. Çünkü fesat çoğalmış, her tarafı zorluk sarmış, sâdâtın himmeti, Peygamberin (S.A.V) himmeti olmadan muvaffak olmak mümkün değildir. Eğer bütün bu himmetler olmasa, Nakşîbendiye tasarrufu bulunması idi, bu zamanda Allah’ın yolunu tutmak mümkün olmazdı. Çünkü insanda bir kuvvet kalmamış. Eskiden insana musallat olan iki düşman vardı sadece; Nefs ve şeytandan başka bütün âlem, insanın dinine, imanına düşman olmuş, kuvveî maneviye olmasa, Nakşîbendi silsilesi ve onların himmeti bulunmasa mücadele edip muvaffak olmam mümkün olmaz. İnsan o güç ve tâkâti kendinde bulamaz.
Peygamberler (A.S) dahi insanın yardımına gelirler, manen yardımcı olup insanı desteklerler. Eğer onların da manevi kuvvet ve destekleri olmasaydı, bu zamanda hiç kimse yakasını kurtaramaz, imanını muhafaza edemez ve onu koruyamazdı.
Bu gerçekleri bilen insanın, Nakşîbendi Tarikatı Pâkistan’da, Hindistan’da, Yemen’de bile olsa, hiç durmadan oralara kadar koşup tarikat alması icap ederdi. İman hakikatini arayanlar Allah yolunda olmak, Allah dostluğunu kazanmak isteyenler bu zamanda tarikatın menfaatinin ne kadar çok olduğunu gayet iyi bilirler.
Şeyh Ahmed-i Haznevi (K.S.A) buyuruyor diyor ki ; Hazret’i (Şeyh Muhammed Diyaüddin) ziyarete gitmiştim. Hazret ata binmiş gidiyordu. Beni görünce atının başını kıstı ve yüzünü bana çevirdi. Beni yanına çağırarak şöyle buyurdu : “ Molla Ahmed, insanın şu kadar, zerre-i miskal kadar nefsi olsa o Allah’tan uzaktır” ve hayvanını sürerek yoluna devam etti.
İnsanın evini yıkan en büyük düşmanı nefsidir. Onun için insanın kendisinden haberi olmalı, nefsin tuzaklarına düşmemeye çalışmalıdır.
Nakşîbendi yolunun bütün çalışmaları nefsi öldürmek içindir. Nefis ölüp gittikten sonra her şey düzelmeye başlar.
Şah-ı Hazne (Şeyh Ahmed Haznevi) buyuruyor : Norşin’e gitmiştim. On beş – yirmi günden beri Hazretin evindeydim. Malûm, yemeğimiz darı ekmeği ve darı çorbasıydı. Birgün Hazret’i ziyarete Muş tarafından bir ağa gelmişti. Hazret’i ve mollalarını da yemeğe davet ediyordu. Hazret daveti kabul etti ve icabet edeceğini bildirdi. Benim de keyfim geldi, diyor Şah-ı Hazne, düşündüm, nasıl olsa bende ziyafete giderim, güzel yemekler yerim, diye nefsim çok zevklendi. Hemen, çarıklarımı, ıslansın da rahat giyeyim diye suya bıraktım. Nihayet hazret gitmek için, hazırlığını yaptı, ben de diğer mollalarla beraber hazırlandım. Hazret çıktı, yüzünü bana döndürüp : “Haydi gidiyoruz. Bütün mollalar benimle beraber gelsin, yalnız Molla Ahmed kalsın, o gelmeyecek” buyurdu. O zaman ben ayrıldım. Hazret’in niçin öyle dediğini anlamadım ve nefsime dönüp dedim ki : Bütün suç senindir. Sen güzel yemekler yerim, diye iştahlandın, güzel yemeklere tamah ettin. İşte bunun için Hazret seni götürmedi.
Yine Şah-ı Hazne anlatıyor : (Bir gün Hazret bana sordu : “Molla Ahmed sen yemeklerini nerede yiyorsun?” Dedim : “Sofilerle beraber yiyorum. Kurban”. Tekrar sordu : “Peki nerede yatıyorsun?” “Aşağı divanda yatıyorum, kurban” dedim. Hazret benim bu cevaplarımdan çok hoşlandı, keyfi geldi ve ferahlandı. Bana “Çok iyi yapıyorsun. Aşağı divan hoştur. Seyda orada sohbet ettiği, çok teveccühlerde bulunduğu için oranın nisbeti çok fazladır. Yukarı divan ise ağaların yeridir. Şeyh Alaâddin, Şeyh Mahmud-i Karaküyi gibi zatlar hep orada kalırlar. Yukarı divan ağalar yeri. Aşağı ise Seyda’nın divanıdır. Orada çok hatme, çok sohbet ve çok teveccüh yaptığı için nisbeti bol, çok hoş bir yer orası” dedi.)
İnsan nefsini bilmeli, eğer nefsini bilirse halk da ondan istifade eder.
Seyda-i Molla Ramazan anlatıyor : (Bir seferinde Hazret’in huzurunda bulunuyordum. Seyda-i Mezzin de oradaydı ve daha hatırlayamayacağım başkaları da vardı. Birden Hazret yüzünü bana çevirdi. “Molla Ramazan” dedi. “Buyur, kurban” dedim, “Haydi bana ço ço de bakayım” dedi. Ben utandım emrini yerine getirmedim. Bu sefer Seyda-i Mezzin’e dönüp, “Molla, hâlâ Molla Ramazan’da nefs var, henüz nefsini yenememiş” dedi. Bunun üzerine emrini yerine getirmediğimden dolayı çok pişmanlık duydum, çok üzüldüm. Kendi kendime bir daha ne emr ederse yapacağım, diye söz verdim. Ondan sonra emrini gözetlemeğe başladım.
Aradan bir iki hafta geçti. Ben ise bir emri olursa hemen yerine getireyim diye hep gözetliyorum. Bir ara bana döndü : “Molla Ramazan, bana biraz su getir” dedi. O kadar heyecanlandım ki bana Molla Ramazan kalk oyna dediğini zannettim. Hemen kalktım, raks etmeye başladım. Hazret o kadar güldü ki… Dedi, şuna bakın hele, ben su istiyorum o ise kalkmış oynuyor. O zaman yaptığım hatayı anladım. Ama böylece nefsim bir defa daha kırılmış oldu.
İnsanda nefs olmaması lâzım. Nefs insanda olduğu müddetçe kendini yok bilmelidir.
Bir seferinde Kadiri şeylerinden Molla Abdurrahman’ın bir sofisi Seyda’yı ziyarete gelmişti. Seyda sofiye; “Bize biraz Molla Abdurrahman Çoğreçi’nin sohbetinden söyle” dedi. Sofi ise: “Vallahi Kurban, aklımda hiç sohbet yok” deyince, Seyda “hiçbir şey de aklına gelmiyor mu?” diye sordu. Sofi biraz düşündü. Evet bir sohbeti hatırladım. Şeyhim derdi ki : “Gübre olunmadıkça su üstünde kalınmaz.” Bu söz Seyda’nın hoşuna çok gitti, çok keyfi geldi. “Vallahi, çok doğru bir söz, dedi, bundan daha güzel bir şey olmaz. Sözü doğrudur. İnsan nefsini gübre etmedikçe su üstünde kalamaz. Nefis olduğu müddetçe insan bir şey olamaz. Gübre hafif olduğu için suyun üstünde kalıyor, yükseliyor. İnsan nefsini hafif tuttukça yükselir, su üstünde kalır. Yok eğer insan ağır olursa suyun dibine batar. İnsanın nefsi olduğu müddetçe insan ağırdır, suyun dibine çöker.”. Seyda : “Bu sohbetten daha güzel bir şey yoktur. Bu çok büyük bir sohbettir” buyurdu ve kâhyasına dönüp, “Kesende ne kadar paran varsa bu sohbetin karşılığı olarak sofiye ver.” Kâhya baktı kesede beş altın mecidiye vardı. “Kurban beş mecidiye var” dedi. Seyda, hepsini sofiye vermesini emretti. Sofi almak istemedi, her ne kadar feryad ü figan edip ihtiyacı olmadığını beyan ettiyse de, Seyda, hayır alacaksın, senin bu sohbetin çok kıymetlidir. Gavs’ın başı için ne kadar para olsaydı kesede, tümünü sana verecektim” buyurdu.
Hakikaten insan nefsini gübre olarak mülâhaza etmedikçe su üstünde kalamaz. İnsan nefsini gördüğü müddetçe Rabbine kavuşamaz. Ne zaman nefsini öldürürse Allah’ına o zaman kavuşur.
İnsanı helâke götüren nefsidir. Firavun, Şeddad ve Kârun gibi ilâhlık davasında bulunanlar ve helâke gidenler, hep nefisleri yüzünden bu felâketlere uğradırlar, o hallere düştüler. Nefisleri büyüdü, büyüdü, sonunda ilâhlık davasına kalkıştı. Çünkü nefis kendinden üstün hiçbir varlığın bulunmasını istemez. Büyüyüp terakki edip elde etmek için hiçbir şey kalmayınca, haşa, Allah’lık davası etmeye başlar. İşte onlar da haddini aşmış, azgınlaşmış nefislerinin iddiasına uydular. Sanki Firavun kendisinin Allah olmadığını bilmiyor mu idi? Biliyordu tabii, söylediklerinin aslı olmadığını çok iyi biliyordu. Fakat maalesef büyüyen ve büyük iddialara kalkışan nefsine kendisi de uyuyordu. Çünkü nefsi, o kadar büyümüştü. Halbuki Firavun evveliyatında fakir bir kimseydi. Bir çobanın oğlu idi, babası çobandı. Kendisi ise bekçiydi. Bir gece inkilap yapıp padişahı öldürerek ve bir gecede padişahın sadık adamlarını ortadan kaldırmak suretiyle tahta geçtikten sonra nefsi azgınlaştı, büyüdü ve neticede başına büyük felâketler açtı.
İnsan biraz düşünsün ki Allah’ın azameti ve büyüklüğü karşısında ne kıymeti olabilir. İnsanın değeri, azamet-i Hüda karşısında bir pire kadar bile olamaz. Yaradılışına bir baksın neydi, nasıl meydana geldi, Allah (C.C.) kendini nasıl yarattı?
İşte böyle… İnsan kendi yaradılışını mülâhaza ederse azameti Hüda karşısında aczini daha iyi görüp daha iyi anlar. Nefsinin telkinatına kanıp kendini bir şey zannetmez.
Her şeyden evvel insanın kendini tanıması lâzım. Kendini tanımayan Allah’ı da tanımaz. Kişi kendini tanıması için evveliyatını düşünmesi lâzımdır. Allah’a karşı durumunu düşünmesi lâzımdır. Görecek ki insanın, azamet-i Hüda karşısında hiçbir kıymeti yoktur, bir pire kadar bile. İnsan kendi fakirliğini, aczini, biçareliğini görür ve bilirse Allah-u Teâlâ o zaman onu yükseltir, onu âli eder, ona mertebeler ihsan eder. Şayet insan kendini bir şey olmuş zannederse o insan yok sayılır.. insan kendini adam olarak görmemeli; nefsine bu payeyi vermemeli, vücudunu ve nefsini yok bilmelidir.
Her türlü günah, kullara yapılan zulüm ve hakaretin hepsi nefsten geliyor, onun büyüklük taslamasından ve kibrinden geliyor. Ne zaman ki insan fakirliğini, aczini, kendinden aşağı bir mahluk olmadığını (nefsani yönden) idrak etse, insanda kibir ve azamet kalmaz. İşte o zaman Allah’ın emirlerine göre hareket etmeye başlar.
Meselâ, insan bin kişilik bir kabilenin içinde tek başına bulunsa, onlara muhalefet etmeye, onlarla mücadele etmeye gücü yeter mi? Tabii ki yetmez. Onlara karşı biçare, kuvvetsiz ve zavallıdır. Dolayısıyla her emirlerine uymak mecburiyetinde kalır. Öyleyse azamet-i Hüda’ya karşı da insanın boynu bükük, mahzun olması lâzımdır. Kendinde kuvvet ve kudretin olmadığını bilmesi lâzımdır. Ve ona göre hareket etmesi her emre mutlaka uyması gerekir.
Allah dostları, Allah ehilleri, daima fakir ve mahzunlar arasında olmuştur. Sâdâtın nisbetleri fakir, nefissiz ve boynu büküklerin üzerine olmuş. Hulefa hep onlardan olmuştur.
Meselâ, Şah-i Hizne, o kadar fakir, abdal, kendi halinde imiş ki, diğer sofilerden hiç fark edilmezmiş, kimse kendini tanımazmış, molla olduğunu bile bilmezmiş. Ancak ârifler müstesna. Herkes onun garip bir sofi olarak bilir, değer bile vermezmiş. Hazret de öyleymiş. Büyüklerin kendi nefisleri için hiç çalışmaları olmazmış. Hazret’in Şeyhi Şeyh Fethullah kışın karda kızağa biner, köylere irşada giderken Hazret’i çağırarak kendisini çekmesini istemiş. Bu duruma Seyda’nın bazı hülefa ve sâlikleri itiraz etmişler, Hazret, Şeyhinin oğludur, onun için hatırını hoş tutması, onu incitmemesi, ona hürmet etmesi lâzım olduğu halde, nasıl olur da o kızağa binip keyif sürerken Şeyhinin oğlu zahmet ve meşakkatla kızağını çekiyor, demişler. Duruma muttali olan Şeyh Fethullah : “Üstadım Seyda, oğlunu bana teslim etti ve ben de böyle hareket etmeyi uygun görüyorum. Yok eğer size teslim etmişse bildiğiniz gibi yapmakta serbestsiniz” buyuruyor.
Şeyh Fethullah bilmiyor muydu, Şeyhinin oğluna hürmet etmesi, önünden kalkıp arkası sıra gitmesi lâzımdır? Tabii ki biliyordu. Fakat Şeyhinin oğlu kendisine hizmet edip de manevi değer kazansın, diye böyle yapıyordu. Kendisi âdâp ve erkânı terk ederek, ziyanına razı olarak Şeyhinin oğlunun istifade etmesini, Allah’a ulaşmasını, menfaat görmesini istiyordu. Ziyanı bana, kârı ona olsun, diyordu. Nitekim öyle de oldu. Hazret’in birkaç senelik hizmetinden sonra, Şeyh Fethullah, Hazret’i çağırıp, “artık sen yetişmiş bulunuyorsun, buyur, babanın makamına geç ve irşada başla” diyerek irşad makamına oturtuyor.
İşte böyle… Allah yolu hizmetle kazanılır, abdallık ve fakirlikle elde edilir, ağalık, pehlivanlık ve padişahlıkla olmaz.

Gavs S.AbdulHakim (ks) den Sohbetler-3

Geçmiş zamanda fakir, dünya malı olarak bir şeye malik olmayan bir papaz vardı. (Bu şeyhler ne yapıyorlar? Halkı kandırıp zengin oluyorlar. Ben de kimsenin tanımayacağı uzak bir memlekete gideyim. Kendimi şeyh olarak tanıtayım. Böylece zengin olurum) diye düşünüyor. Hemen tasavvuf kitaplarını temin ediyor. Tarikat adablarını okuyor. Nasıl hatme yapılır, nasıl teveccüh yapılır, hepsini öğreniyor. Adab ve talimatları ezberliyor. Ve kalkıp kendinin tanınmayacağı bir memlekete gidip kendini şeyh olarak tanıtarak tarikat vermeye başlıyor. Hatme, teveccuh, tâlim ve adab derken etrafına çok kalabalık birikiyor.
Kendisine muhabbet ve bağlılığı çok fazla olan bir dükkan sahibi tüccar varmış. Papaz da onun sık sık ziyaretine gidermiş. Bu tüccar verilen vazifeleri yapıyor, samimi olarak çalışıyor ve nihayet keşfi açılıyor. Bir gün virdini çekmiş, rabıtadayken, hele bir bakayım şeyhimin Allah yanında mertebesi ne kadar yücedir, diye Levhi Mahfuza nazar ediyor bir de ne görsün? Bunca zaman hizmet ettiği şeyhi orada Müslüman değil, keşiş olarak yazılır. Derhal şeyhine karşı kalbi soğuyor. Muhabbeti kesiliyor. Hergün kendisine uğrayan hürmet ve saygı gösteren şeyhi o günden sonraki ziyaretlerinde bakar ki tüccar hiç hürmet göstermiyor, adabı falan terk etmiş. Dayanamaz : “Banı karşı soğuk davranıyorsun, muhabbetin kalmamış, bunun sebebi nedir?” diye ısrar eder. Tüccar evvelâ söylemek istemez, fakat ısrar karşısında hakikati söyler : “Benim dinimde kâfire hürmet yoktur. Allah’ın inayetiyle keşfim, kerametim açıldı, Levhi Mahfuza şeyhimin makamına bakayım, dedim. Baktım, seni orada papaz olarak gördüm. Kâfire hürmet caiz olmadığı için sana hizmet etmiyorum.” Papaz donup kalıyor.
Burada benim papaz olduğumu bilen hiç kimse yok. Bunu bildiğine göre senin keşfin haktır. Müslümanlık da hak dindir” diyerek Kelime-i Şehadet getirip Müslüman oluyor. “Ben zannediyordum ki şeyhler bu dünya malı için şeyhlik yapıyorlar, milleti kandırıyorlar. Onun için ben de şeyhlik yaparım, diye düşündüm. Tarikat adabını öğrenip kendime şeyhlik tasarlamakla bu işin olacağını zannediyordum. Halbuki bu işte hakikat vardır ve İslâmiyet hak dindir. Tarikat-ı Nakşîbendiye de hak ve müstakim bir yoldur” deyip İslmiyeti kabul ediyor.
Nakşîbendi Tarikatı hakiki bir tarikattır. Bundan istifade edip gayeye ulaşmak da ancak tarikata uymayan şeylerden kaçınmak, tarikatın yolundan gitmek ve Allah’a ulaşmayı hedef edinmekle mümkündür. Bu da ancak manevi kuvvetle, sâdâtın himmeti, ve nazarlarıyla olur. Amelinin kuvvetiyle hedefe kimse ulaşamaz. Daha henüz tarikata girmeden bile insanda değişmeler olmaya başlar. Allah muhabbeti hasıl olur. Rabbü’l-Âlemin Hazretleri’nin sevgisi kalplere dolmaya başlar. Kalpler dünyadan koparak, Allah’a, Allah yoluna yönelir. Fakat ne zaman ki tarikata girilirse bu haller o zaman daha da pekişir, kuvvetlenir. Bütün bu değişmeler sohbet kuvvetiyle, zahiri kuvvetle değil, ancak ve ancak manevi kuvvetle, sâdâtın himmeti ve Nakşîbendi Tarikatı’nın bereketiyle meydana gelir.
İnsan hakiki olarak tarikata girdikten, hakiki olarak tövbe edip pişman olduktan sonra, derhal dünya muhabbetinin kesildiğini, eski tamah, buğz ve düşmanlık hallerinin kalmadığını, eski fiil ve hareketlerinin terk edildiğini görür, anlar. Bütün arkadaşlarının değiştiğini fark eder. Tövbe edip tarikata giren o kimsenin huyu değişir; halim olur, sabır ehli olur, kendisinden hakiki muhabbet zuhuru gelir. Allah’a kulluk, tâât tatlı olmaya başlar. İşte bütün bu değişmeler ancak manevi kuvvetle olabilir, zahiri kuvvetle değil. Çok güzel vaaz ve nasihat edip sohbette bulunan çok kimseler vardır ki, topluluklara hitap ederler. Herkes onları dinler. Fakat hiçbir te’sir icra edemezler. Cemaat dağıldıktan sonra sanki hiç o vaaz ve nasihatı dinlememişler gibi cemaatle değişme olmaz. Eğer zahiri kuvvetle irşad işi olsaydı, cemaatin çok değişmesi icap ederdi. İşte bunlar gösteriyor ki, Nakşîbendi’lerdeki değişmeler, düzelmeler bir manevi tasarrufun neticesidir. Zahiri tasarrufla değildir.
Gavs (K.S.A) buyurdu. Gavs-i Hizanî’den bahs ederek, “Onun sohbetleri yok denecek kadar azdı, çok ender sohbet ederdi. Fakat manevi tasarrufun çokluğundan cemaatinin hemen hepsi Allah aşkı, cezbe ve muhabbet içinde bulunurlardı. Zahiri tasarrufla olsaydı bunların olmaması icap ederdi. Demek ki manevi tasarrufla olmaktadır.
İnsanın Allah’a, bu Nakşîbendi Tarikatı’nı nasip ettiği için, insanı vasıta kıldığı için çok hamd ve şükür etmesi lâzım gelir. İnsan gerçekleri ancak bu Tarikata girdikten sonra görebiliyor. Nakşîbendi Tarikatı’nda olanlar, özellikle tarikatta olmayanlara baktığı zaman, onların bu helâldir, şu helâl değil, diye tefrik etmeden önlerine ne gelirse, hoşlarına ne giderse, almakta ve yapmakta olduklarını görüp şeriat ve tarikattan, onların emirlerinden haberlerinin hiç olmadığını müşahede ediyor. Fakat insan tarikata girdikten sonra bunlardan uzaklaştığını görüp hissettiği için Allah’a çok şükür ve hamd etmesi lâzımdır. Çünkü Cenab-ı Hak bu tarikatı âliyi kendisine nasip edip kurtuluşuna sebep kılmıştır.
İnsanın tarikatın kıymetini bilip verilen vazifelere devam etmesi, atalet göstermemesi lâzımdır ki Allah-u Teâla vermiş olduğu nimetleri geri almasın. Rabbü’l-Âlemin verdiği nimetin kıymetini bilmeyenlerin elinden alır. Nasıl ki Allah-u Teâla bir yerden insana rızkını verdi mi, ona riayet edip o işe sarılması lâzımdır ki işini kaybetmesin, Rabbü’l-Âlemin onun rızkını kesmesin. İşte Allah yolu da aynen böyledir. İnsan bir yerden bir menfaat görürse ona devam etmesi lâzımdır ki Allah-u Teâla elinden almasın. Buna göre kişi Müslümanlığını ziyadeleştirmesi, günahlardan kendini daha çok muhafaza etmesi, Allah emrine karşı gelmekten kendini daha koruması, Allah’ın vermiş olduğu nimetleri unutmaması, amellerinde gevşeklik yapmayıp bilâkis onu günden güne ziyadeleştirmesi icap eder.
Muhabbetin artması için ne lâzımsa onu yapmak, tembellik etmemek gerekir. İnsanın Müslüman kardeşlerini kaybetmemesi ve Allah bahsi, sâdâtın sohbeti yapıldığı yerlerde dolaşması lâzımdır.
Bir gün Gavs (K.S.A) sohbetinde buyurdu : “Bir yerde bir cemaat oldu mu hemen melâike oraya gelir, bakarlar. Şayet Allah bahsi yapılıyorsa onlar dualarda bulunurlar. Yok eğer Allah bahsi yapılmıyorsa o cemaatten nefret ederek, (Eğer siz Allah’a kul olsaydınız, O’nun bahsini yapardınız. Eğer siz Allah aşığı olsaydınız maşukunuzu anardınız) der ve oradan uzaklaşırlar.
Bu gerçeklerin ışığında artık insanın Allah (C.C) bahsi yapılan yerlere gitmesi, Allah’ın anılmadığı yerlerden de uzaklaşması lâzımdır ki meleklerin nefreti üzerlerinde olmasın. İnsanın, Allah’ın rahmetinden ve meleklerin duasından istifade etmesi için Allah’ın anıldığı yerleri dolaşması, onlara devam etmesi lâzımdır.
Bir seferinde Gavs (K.S.A) sohbetlerinde buyurdular ki : Hazret sohbet aşığıydı. Her zaman sohbet ederdi. Sohbet edecek kimseyi bulamayınca beş – altı yaşlarındaki çocukları toplar, dizlerinin üzerine oturtarak onlara Allah’ın sâdâtın sohbetini yapardı. Hanımı kendisinden bir seferinde sormuş. “Kurban demiş, insan senin için taaccüp ediyor. Üç yaşındaki altı yaşındaki çocuk bu sohbetlerden ne anlıyor ki onları etrafına topluyorsun.” Hazret, cevaben : “Ben de biliyorum bir şey anlamazlar ama benim gayem sohbet edip nâzil olan Allah’ın rahmetinden, bereketinden ve sâdâtın himmetinden istifade etmektir. Zaten, sohbetteki gaye sohbet sırasındaki Allah ve sâdât anıldığı zaman nâzil olan İlâhi rahmetten, İlâhi bereketten, sâdâtın himmet ve nazarlarından istifade etmektir. Menfaat sohbetin kendisinde değildir” dedi.
Bu Nakşîbendi yolunda olanların tamamı Maksud-i Bizzat içindir. Peygamber (A.S.V) şeriatı içindir. Nakşîbendi Tarikatı’nda ve diğer tarikatlarda tek gaye, Allah ve Resûl’ünün sözünden çıkmamak, Peygamber’in (S.A.V) şeriatine tam ittiba ederek Allah’ın rızasını kazanmaktır. Şu husus bilinmelidir ki, maksud tarikat değil, maksud Allah’ın Zatı, Allah’ın dostluğudur. Bütün düşünce Allah ve Resûl’ünün emirlerine uyarak maksudunu Allah’ın Zatı yapmaktır. Bu da ancak Allah’ın emirlerine uymakla olur. Allah’ın emirlerinden asla çıkmamaya gayret edilmelidir. Çünkü tek gaye, maksud odur.
Bunların elde etmenin tek yolu kendini çok muhafaza ederek Allah’ın emrine muhalefette bulunmamak, kendinden günah sudur etmemesine dikkat etmektir. İnsanın Allah yolundan, hakikat yolundan çıkmaması lâzımdır. İşte bunlara titizlikle riayet edilirse Allah rızası o zaman meydana gelir. Rabbü’l-Âlemin o zaman insandan razı olur. Allah rızası elde edilince insanın bütün işleri hallolmuş olur.
Bütün gayeler, tarikat ve diğer çalışmalardaki bütün gayeler yalnız ve yalnız Allah rızası içindir. Maksudi Bizzat içindir. Maksud Allah’ın (C.C) Zatı ve talep onun rızasıdır.
Allah rızası, ancak emirlerine tam itaat etmekle, muhalefet etmemekle, nasıl emretmişse harfiyen tatbik etmekle kazanılır. Ve o kazanıldıktan sonra insanda hiçbir noksanlık kalmaz. Nasıl kalır ki Allah (C.C) ona dost, o da Allah’a (C.C) dost olmuş olur.
Şu bilinmelidir ki Allah-u Teâlâ’nın insanın ibadetine, tââtına asla ihtiyacı yoktur Hâşâ) Rabbü’l-Âlemin onlarla ne büyük, ne de küçük olur. Yapılan bütün amellerde tek maksud Allah’ın rızasıdır. Allah’ın rızası da emirlerine mutlak bir itaat ve sözlerinden dışarıya çıkmamakla olur. Namazdaki, tââtteki ibadetteki, maksud, gaye, menfaat Allah rızasını kazanmak içindir. Bunlar Allah rızası ve Allah dostluğu içindir.
Allah’ın emirlerine muhalefetten azamir derecede kaçınılmalıdır. Unutulmamalı ki Allah’ın namaz, oruç ve diğer ibadetlere hiç ihtiyacı yoktur. Sadece emirlerine itaat için yapılmalıdır. Yasaklarından da, menetmiş olduğu için kaçınılmalıdır. Böylece emretmiş olduklarını yapıp yasaklarından kaçınılmakla Rıza-i İlâhi kazanılmış olur. Bütün gaye bunda, rızada toplanıyor. Çünkü maksud Allah’ın Zatı ve O’nun insandan razı olmasıdır.
Meselâ, insanın birkaç tane oğlu olsa, bunlardan emrine itaat edenini, sözünden çıkmayanını muhakkak ki daha çok sever. Ondan daha çok memnun olur. Diğerleri de evlâtları, ciğerleri oldukları halde emirlerine muhalefet ettikleri için babaları onları sevmez. Onlardan memnun olmaz. Emrine uyan oğluna daha fazla muhabette bulunur,ondan daha hoşnut olur, ne kadar iyi şeyler varsa o emrinde olan oğlu için düşünür. Emrinde olmayan evlâtları için ciğerleri olduğu halde, iyi şeyler düşünmez. İcabında onları malından bile mahrum eder. İşte Allah yolunda da durum böyledir. İnsan Allah rızası için çalışıp onu gözetmeli, bütün gaye Allah rızasını tahsil olmalıdır. Eğer Allah insandan razı olursa insana dünyayı da, âhireti de nasip eder. Ne kadar iyi şeyler varsa, cennet dahil hepsini ona ihsan eder. Maksud dünya menfaati değil, âhirettir, Allah sevgisidir. Allah (C.C) insanı severse karşılığını daha ziyade âhirette verir. Dünya malı vermiş veya vermemiş hiç mühim değildir. Allah rızasının karşılığı âhiret mükafatıdır. Eğer Allah rızasını tahsil etmek nasip olursa, Rabbü’l-Âlemin onu ebedül ebed maksuduna erdirir, ebedi saadet ihsan eder. Ve nihayet ebedi olarak Cemalullaha kavuşturur.
Hakiki dostluk ve hakiki düşmanlık âhirette meydana çıkar, dünyada pek az bilinir. Esas iyilik ve kötülük âhirette meydana çıkar, bu dünyada iyilik kötülük pek belli olmaz. Onun için insanın muhabbeti dünyaya, dünya nimetlerine olmamalıdır. Eğer sevgisi Allah’a değilse ve kendisi de doğru yolda bulunmuyorsa, dünya muhabbeti onu kurtaramaz. Dünya kötülüklerine karşı insanın tedbir alması lâzımdır. Gerçi takdir Allah’ındır ama insanın da tedbiri elden bırakmaması icap eder. Allah’ın takdiri değişmeyeceği halde insan dünya hayatı için, rızkı için her türlü tedbiri alıyor, âhiret için de elinden gelen tedbiri alması, Allah rızasını kazanmak için ameli salihe devam etmesi lâzımdır.
Eğer insana bazı şeyler keşif ve rüya yoluyla beyan olunursa ve kendisi de buna göre hareket ederse indallahta mes’ul değildir.
Peygamber (S.A.V) buyuruyor: (Günahlardan tövbe eden günah işlememiş gibidir) Allah’ın tövbe dergâhı her daim açıktır. Sâdâtın himmetleri de çoktur. Şimdi de Gavs’ın himmeti çoktur.

Gavs S.AbdulHakim (ks) den Sohbetler-4

Şu dünya hayatında keyifle çalışan kimse yoktur, kimse isteyerek çalışmaz. Ama çalışmaya da mecburdur. Çünkü çalışmazsa bu dünya hayatında aç kalır, susuz kalır, perişan ve muhtaç olur. İşte bunun içindir ki bir çok kimse ağır şartlar altında çalışmaktadır. Meselâ, Adana'ya pamuk toplamaya giden kimseler; evlerini, çocuklarını, mal ve mülklerini terk ederek ağır şartlar altında, kavurucu sıcak güneşin hararetini tahammül ederek, sıcak sular içerek, kendi arzuları ile isteyerek mi gidiyorlar? Hayır, çünkü mecburdur gitmeye. Biliyor ki bir ay kırk gün o sıkıntıya katlanıp çalışmazsa, dünya hayatında müşkül durumda kalacak, aç kalacak, perişan olacak. Ona, buna muhtaç ve el âlemin içinde rezil olacak.İşte Âhiret için de aynen böyledir. Kimsenin canı, keyfi çalışmak, ibadet yapmak istemese bile, Allah'ın gazabına uğramamak, cehennem ateşinde yanmamak, âhirette perişan olmamak için yüzünü Allah'a döndürmeye mecburdur. Nasıl dünya hayatında perişan ve muhtaç olmak istemiyorsa, âhiret hayatında da perişan ve muhtaç olmak istememeli ve bunun için Allah'ın emirlerine uymalıdır. Şayet uymazsa öldüğü vakit, ruhu çıktığı vakit Allah'ın azâbına uğrar. Kabir azâbı çeker, hesaba gittiğinde orada zor durumda kalır ve sonunda Rabbü'l-Âlemin onu cehennem ateşine atar. İşte bu felâketlere uğramamak için, insanın yüzünü Allah'a çevirip emirlerine riayet etmesi lâzımdır. Allah'ın rızasını kazansın. İnsan ne kadar Allah'a yönelirse emirlerine riayet ederse o kadar Allah'ın yanında makbul olur. Nitekim Allah-u Teâlâ (C.C) bir âyetinde şöyle buyuruyor :katında en şerefliniz Allah'tan en fazla korkanınızdır) Hucurat Evet, Allah'ın (C.C) yanında en makbul insan müttakî olan takva sahibi insandır. Hakiki olarak Rabbü'l-Âlemin'in yolunda gidendir. İnsanın büyüklüğü, insanın iyiliği ameline göredir. İnsanın ameli ne kadar çok olursa Allah'ın yanında o kadar makbul ve iyilerden olur. (*)Peygamberler bile asla amelsiz olmamışlardır. O Peygamberler ki Allah (C.C) onları yaratılışlarında büyük yaratılmış, onları Peygamber olarak var etmiş, onlar üzerinden kabir azâbını kaldırmıştır. Onlar için Cehennem azâbı olmadığı halde, yine de O, Peygamberlerine tâât ve ibadet etmelerini emretmiş ve onlar da asla emre muhalefet etmemişlerdi. Şayet etselerdi, namaz kılmayıp, oruç tutmasalardı asla Peygamber olamazlardı.Bu amelden maksad ihlâs ve samimiyetle olan ameldir. Allah'ın yanında en makbul kul, Peygamberin en efdali, Allah'ın (C.C) mahbubu ve dostu bizim Peygamberimiz (A.S.V) olduğu halde yine de en çok ibadeti o yapardı. O kadar tâât ve ibadet eder, Allah yolunda o kadar eza ve cefaya katlanır ki hiç kimse O'nun yaptıklarına tahammül edemezdi. İbadetlerinin çokluğundan mübarek dizleri şişerdi. Bununla beraber Rabbü'l-Âlemin bir Âyetinde Habibine şöyle hitap eder :şekilde dosdoğru hareket et!) (Hud : 112)Yani sana nasıl emrettiysem öyle hareket et, sakın sözümden çıkma, diye buyuruyordu Âlemlerin Rabbi. Bu âyet-i kerime inzal oldukta Peygamber (A.S.V) : "Beni Hûd sûresi ihtiyarlattı" buyurmuştur. Çünkü içinde yukarıda geçen âyet-i kerime vardır. Onun korkusundan ve dehşetinden ihtiyar oldum. İşte Peygamber Allah'tan (C.C) bu kadar korkar, emirlerine muhalefetten bu kadar çekinirdi. İnsan da Allah'a kullukta böyle olmalı. Bazı şeyler vardır ki insan isteyerek yapmaz. Fakat mecbur olduğu için yapmalı, nefis ve şeytan muhalefet etse vücudunda bir atalet olsa bile, yine ibadetini yapmalıdır. Vücudun rahatını düşünmemelidir. İnsan dünya işine bir baksın, nasıl canı istemediği halde çalışıyor. Çünkü mecburdur. Âhiret de aynen böyledir. İnsan rahatını düşünürse Rabbına kulluk yapamaz. Zaten nefsle şeytan bu hususta çalışıyorlar. Daima insanın vücuduna gevşeklik verip Allah'a tâât ve ibadete karşı tembelleştiriyorlar. Öyleyse insan da onların aldatmasına kanarak vücudunun rahatını düşünmemelidir. İnsanın rahatı ancak yüzünü Allah'a çevirmesi ile olur. Şu halde Allah'ın emirlerin meyletmek lâzımdır.İnsan çalışıp, yorulup eziyet çekmeden dünya rahatını temin edemeyeceği gibi, âhiret rahatı da çalışılmadan, yorulmadan temin edilemez. Âhirette vücud rahatı bulunamaz. Öyleyse insan, ne kadar zor olursa olsun, mecburen ibadetini yapmalıdır. Böyle zorlukla yapılan ibadet Allah'ın yanında daha makbuldür. Hayrı daha çoktur. Çünkü amel, tâât ve ibadet Allah'ın emirlerine uymak ve aynı zamanda nefis ve şeytana muhalefet içindir. Ameldeki gaye budur.Yoksa Rabbü'l-Âlemin'in insanın namazına, orucuna ne ihtiyacı var. Onları ne yapsın. Âlemlerin Rabbi olan Allah (C.C) büyüktür. Hâşâ ondan noksanlık yoktur ve kimsenin ibadetine de ihtiyacı yoktur. İnsan için bütün gaye, Allah (C.C)'ın emirlerine itaat suretiyle nefis ve şeytana muhalefet edip onları ezmektir. Böylece insanın gayesi nefis ve şeytana muhalefet etmek olmalıdır.Şeytan Allah'ın (C.C) emirlerine uymayıp, söz dinlemediğinden dolayı tard edilerek dergâhı İlâhi'den atılıp lânetlendiği zaman, Rabbü'l-Âlemin'e : "Ben de elimden geldiği kadar senin mahluklarını yoldan çıkarıp onları azdıracağım" demişti. Allah da (C.C) da :ki Cehennemi senden (türeyenlerle) ve Adem oğullarının içinden sana uyanların hepsiyle dolduracağım.) (Sad : 85)Şeytan vaadini yerine getirmeye çalışıyor. Elinden geldikçe, imkân ve kuvvetinin müsaade ettiği nisbette, insanları yoldan çıkarmaya, Allah'ın (C.C) emirlerine muhalefete teşvik ediyor, zorluyor.O şeytan, şeytanlığıyla biliyor ki tard edilmiştir. Biliyor ki kendisine azâb vardır. Tahkikü'l-yakîn olarak biliyor ki Allah'ın Cehennemi vardır. Allah'ın kuvvet ve kudretini biliyor. İnsandan binlerce defa daha fazla Allah'ın azametini idrak ediyor. Cennet ve Cehennemin var olduğuna, Cehennem azabını insanlardan binlerce defa daha fazla olarak müdriktir. Bütün bunlara rağmen münafıklık edip, bütün kullarını yoldan çıkaracağım, diye Allah'a vermiş olduğu sözü yemiyor. Vaadine sadık kalıyor. Elinden geldikçe Rabbü'l-Âlemin'in mahluklarını yoldan çıkarmağa uğraşıyor. Sözünü yerine getirme gayreti içindedir. Hal böyleyken Âlemlerin Rabbi olan Allah nasıl olur da sözünü yerine getirmez. Şeytana, seni ve sana uyanları Cehenneme atacağım, dememiş miydi? Emrime uyan kullarımı Cennetime koyacağım diye vaad buyurmamış mıydı? Şeytan şeytanlığı ile sözünü yerine getirmeye çalışıyorken, hâşâ Rabbü'l-Âlemin nasıl sözünü yerine getirmez? Muhakkak ki sözünü yerine getirecektir. Öyleyse insanın bütün gayesi nefis ve şeytanla mücadele olmalı, onların sözlerinin aksini yapmalı, kendi vücudunun rahatını düşünmemeli, bir tek gayesi olmalıdır: O da kulluk üzere devam. İster şevki, ibadet aşkı olsun veya olmasın, ister hasta ister sıhhatli olsun, ister mukim isterse seyahatta olsun, insanın durumu hep aynı olmalı, elinden geldikçe durumunu bozmamalı, her zaman ve her halükârda nefs ve şeytanla mücadele etmeli, onlara muhalefette bulunmalıdır.Birazcık olsun Allah'ı (C.C) tanıyan, birazcık olsun Peygamberin'in (S.A.V) şeriati üzerine istikameti olan kişi, şeytanın işini, nasıl aldattığını bilir, ona göre tedbir alır, kendini korur. Aksi halde helâl haram gözetmez ve şeytanın fiilinden kendini koruyamaz. İstikameti olan, Allah rızasında gitmek isteyen kendini şeytandan korur.Allah dostluğu rahatlıkla olmaz, Allah dostluğuna rahatlıkla kavuşulmaz. Evliyaullah, mürşidi kâmiller, pek çok amel etmişler, Rabbü'l-Âlemin'e çokça tâât ve ibadette bulunmuşlar, vücutlarını çok ağır ibadetlerle yormuş ve eziyet çekmişler, ondan sonra Allah dostu olmuşlardır.Bir sohbetlerinde Gavs (K.S.A) : "Şeyh Abdülkadir Geylâni yirmibir sene, insanlar içine girmeden, devamlı olarak, çölde, yabanda tâât ve ibadetle meşgul olmuştu" buyurdular. Bu zamanın en meşhur, en makbul evliyası belki onun kadar büyük, belki daha da büyük Şeyh Abdülkadir Geylâni'nin (K.S.A) velâyeti gibi meşhur velâyet sahipleri makamlarını amelsiz ve ibadetsiz elde etmemişlerdir.Onun için, insan vücud rahatını düşünmeyerek daima Rabbü'l-Âlemin'in emrini gözetmelidir. Vücud rahatını düşünen, dünya rahatını arayan, dünya güzelliği peşinde koşan, kıyamette perişan olur, âhiret rahatı elden gider. Bundan dolayı, insanın dini kendisince çok mühim olmalı, Allah'ın emri her şeyin üstünde bulunmalıdır. İnsanın yanında hiçbir şeyin Allah (C.C)'ın emri kadar ehemmiyetli olmaması gerekir.Âhiret dünyadan çok daha makbuldür. Âhiret hayatı dünya hayatından çok daha uzundur. Âhiretin keyfi ve zevki dünyanınkinden çok daha hoştur. Şu halde insan tâât ve ibadette bulunmalı, en makbul şeyin Allah sevgisi olduğunu bilmelidir.Şayet insan dünyayı âhiretten üstün görür ve öyle zannederse âhirette perişan olur. Maalesef bu zamanda görülüyor : Âhireti dünyadan üstün tutan bindebir bile kalmamış. Âhiret hayatına dünyadan fazla kıymet veren bindebir bile yoktur. Şimdi insan dünya işleri için hastalanıyor. Dünya işlerinde bir eksiklik olsa başı ağırıyor, hasta düşüyor ve yataklara giriyor. Çok zorluk çekiyor. Halbuki Âhiret elinden gitse hiç umursamıyor, işte böylece onların dünyaları âhiretlerinden bin kat daha makbul olmuş oluyor. Hal böyle olunca nasıl insanın işi iyi olur, nasıl Allah insandan razı olur. İnsanın yanında en makbul Allah (C.C) rızası, Allah dostluğu ve âhiret olmalıdır. İnsan şayet dünya işinde bir ziyana uğrarsa, bu ziyanın âhiret ziyanı kadar kendine acı gelmemesi lâzımdır. Sahabeler zamanında böyle idi. Eğer birisi cemaatle namaz kılmaya yetişemezse matem tutardı. Evde cenaze varmışcasına üzülürdü. Arkadaşları cemaati kaçırdı diye ona taziyede bulunurlardı. İşte âhiret, Allah rızası onların yanında bu kadar makbuldü, Allah (C.C) muhabbeti, Allah aşkı, Allah sevgisi onların yanlarında bu kadar kıymetliydi. Tabii ki onlar da Allah yanında makbuldürler. Bu zamanda Allah yolunu terk etmeyen ancak bindebir kalmış gerisi Allah yolunu terk etmiş, hiç o yoldan haberi bile olmaz hale gelmiştir. Bunların Allah'a tâât ve ibadetleri kalmamış, ancak bindebir kalmış ki onlarda âhiret işlerinde çok perişan, âhiret işlerinde çok gevşek durumdadırlar. Nazarlarında dünyalarının kıymeti âhiretlerinden bin defa daha fazladır.Artık insan o kanaate varıyor ki nihayete gelinmiştir, artık kıyamete doğru sondur. Bunu da geçerse artık küfürdür. Bir şey kalmaz.insanların en şerli olanlarının üzerine kopacaktır)Bununla beraber sûrun son nefhasına kadar Allah dostları bulunacak, eksik olmayacaktır.Öyle bir zamanda bulunuyor ki, bu zamana "nefsi" zamanı demek lâzımdır. Nasıl ki kıyamette hesap vakti Allah-u Teâlâ Mîzân'ı kurup Peygamber (A.S.V) tahtında oturduğu zaman, günahkârlardan, Allah'ın emrine muhalefet edenlerden feryad u figân yükselir. Azgın at gibi tepinip melâikenin elinden kurtulmaya çalışırlar. O dehşetli manzarayı ve Cehennem ateşini gören Peygamberler bile yüzlerini arşa çevirip, "Ya Rabbi; nefsi" diye feryad ederler. Kendi ümmetlerinden, çoluk çocuklarından ümidini kesmiş bir halde, "Yarabbi, nefsî, nefsî" diyerek kendi nefislerinin kurtuluşlarını dilerler. Vallahi şimdi de öyle olmuştur, nefsî nefsî zamanıdır. İnsan yalnız kendi nefsini kurtarmaya çalışmalıdır. Artık vaaz nasihat devri değildir. Vaaz ve nasihatla iş yapılır dersek şimdi artık oda mümkün görülmüyor. Hiç tesiri olmuyor. Çünkü dünya muhabbeti, keyif ve safası çok artmış, Şeriate muhalefet, Allah'ın emirlerine muhalefet çoğalmış, helâl ve haram gözetilmez olmuş. İşte bunlardan dolayıdır ki vaaz ve nasihat tesir etmiyor. Artık nefsî, nefsî zamanı olmuş. İnsan nefsini bilsin kâfidir. Ona harb açsın yeter.Bir kimse Gavs'w (K.S.A) sormuş : "Kurban, bu kadar cezbe ehli, muhabbet ehli, vird ehli vardı şimdi ise hepsi gevşemişler, atâlet içindedirler. Bu nasıl oluyor?" Gavs cevaben şöyle buyurmuş : "Evet artık hidayet kalmamış da ondan. Bizimki de bu zamanda Vallahi bir idaredir. Aldatmaca gibi bir şey. Çünkü hidayeti tâmme şimdi Hazret-i Mehdî'nin elindedir. Hidayeti tâmmeyi ancak o yapacak. Biz şimdi idare ediyoruz. Çoluk, çocuk nasıl aldatılır, eğlendirirse, bizde öyle yapıyoruz. Artık iş Mehdî'ye kalmış. Onun zamanında hidayeti tâmme olabilir. Bu zamanın insanlarında ilerleme olmuyor. Gün be gün, saat, dakika be dakika geriye gidiliyor. İlerleme, terakki hiç yoktur. Devamlı yönleri gerileme ve atalet üzerindedir.İnsan öyle kanaate varıyor ki artık zamanıdır. Hiç tutulacak taraf kalmamış şimdi. Onun zamanı olmasa hidayet zordur. Ümitler kırılmış. Tek ümit kapısı varsa o da Nakşîbendi Tarikatı'ndadır. Durum çok kritiktir. İnsan o kanaate varıyor ki zamanı çok yaklaşmıştır.İmam-ı Rabbanî (K.S.A) zamanında kendisine gelip, "Mehdî sensin" demişler. "Hayır ben değilim" buyurmuş, gerçi ben de öyle zannediyordum ama ben yüzün başını, (Asrın başını) geçtim. Mehdî asrın başında gelecek, zuhuru asrın başında olacak ve Nakşîbendi halifesi olacak; tabii bu hadis falan değil, İmam-ı Rabbâni'nin sözüdür. Bugün her ne kadar nefsî nefsî zamanı ise de insan elinden geleni yapmalıdır. İnsan kendisini nefis ve şeytandan kurtarmaya çalıştığı gibi elinden geldiği kadar akrabasını, ailesini, çocuğunu, çevresini ve ümmeti Muhammedi de kurtarmaya onlara yardımcı olup yüzlerini Allah'a döndürmeye çalışmalıdır. Bilhassa kendisini nefis ve şeytanın elinde bırakmamaya çok gayret edip kendini muhafaza etmelidir. Kıyamet günü nefsî nefsî'dir. Orada Allah-u Teâlâ herkesin hayır ve günahına göre muamele eder. Kimsenin hayrını kimseye vermez, herkes günahıyla baş başadır. Nefis ve şeytanla elden geldiği kadar bu dünyada mücadele etmek lâzımdır ki yarın nefsî nefsî zamanı olan kıyamette, müşkül durumda kalınılmasın. Bu mücadelenin sûr üfürülünceye kadar devamı lâzımdır.Nefis ve şeytanla mücadele etmek insanın elinden gelir, kuvveti yeter onlarla mücadeleye. Her kim benim gücüm, kuvvetim yetmiyor derse, o yalan söylüyordur, o kezzabdır.insan nefis ve şeytana yetebilir. İnsan Allah'ın emirlerine muhalefet etmeyebilir, günah işlemek istemese işlemez. Gayet kolaydır. Eğer ben edemiyorum gücümün üstündedir derse yalan söylemiş olur. Çünkü Allah-u Teâlâ :bir nefse gücünün yetmediği şeyi teklif etmez. Ancak takatının ve gücünün yeteceği şeyi teklif eder) (Bakara : 286)Hiçbir nefse kendi vusatından fazla teklifte bulunmam, buyuruyor, yani Allah kimseye yapamayacağı şeyleri emretmez. Öyleyse insan nefs ve şeytanla mücadele edebilir. Gerçi İmam-ı Rabbâni, Şeyh Abdülkadir Geylâni gibi yapamaz ama kendi gücünün nisbetinde yapabilir. İnsan yapmıyor, sonra da yapamıyorum, edemiyorum, diyor. Bu kendi kendini kandırmaktan başka bir şey değildir. Şeytanın aldatmasıdır. İnsan kendini Allah'ın vermiş olduğu kuvvet ve nusret nisbetinde muhafaza edebilir, şeytana muhalefet edebilir. Allah'a kulluk dünya işinden zor değil, dünya işi kadar yorucu değildir. İnsan yirmidört saatte bir saat yüzünü Allah'a çeviremez mi? Yirmidört saatte beş vakit namaz kılamaz mı? Her farz namaz en çok beş dakika sürer. Yapamaz mı bunu insan? Esasında insan kendi kendine hile yapıyor, yoksa haram yemek istemese yemeyebilir, gıybet etmek istemese terk edebilir. Demek ki hepsi insanın elindedir. Hoş şeytanın tüfeği yoktur ki insana çevirsin de zorla insanı kötülüğe teşvik etsin. Şeytanın yapabileceği tek şey kalbde vesvese meydana getirip kötü işleri telkin etmeye çalışmaktır. Hepsi bu kadar. Bütün kuvveti bundan ibarettir. Başka hiçbir şeyi yoktur. Eğer insan ona yardımcı olmazsa hiçbir zararı dokunamaz. Fakat insanın canı (nefsi) da Allah'ın emrine karşı gelmek istiyor. Vücudunun rahatını onda görüyor. Şeytan da arada sırada yol gösteriyor. Başkaca hiçbir şey yapmıyor, zaten elinde de gelmez.

Gavs S.AbdulHakim (ks) den Sohbetler-5

İnsan âhlaken güzel olmalı, kimseyi incitmemeli, hiçbir şey ondan taciz olmamalı. İnsan halim olmalı, sabırlı olmalı.
Gavs (K.S.A), sohbetlerinde, insan aynen bir köprü gibi olmalı, buyurdu. Nasıl ki, herkes, iyi, kötü, zalim, fena bütün millet gelir, köprüden geçer de, o hiç ses çıkarmadan daralmadan hepsinin geçmesine müsaade ederse, insan da işte bu köprü misâli, herkesle iyi geçinmeli, muhatabı ister zalim, ister münafık, ister hırsız, isterse fâsık olsun idare edip iyi geçinmelidir.
İnsan her zaman hüzünlü ve Rabbü’l-Âlemin’i tefekkür edenlerden olmalı, Allah’ın azametini, büyüklüğünü düşünmeli, dağlara, semalara, insanlara bakarak her şeyden, baktığı her eşyadan Allah’ın azmetini büyüklüğünü, hikmetini anlamaya çalışmalı ki Rabbü’l-Âlemin’in büyüklüğünü idrak ederek ona göre hareket etsin.
İnsan mahzun olmalı, çok ağlayıp az gülenlerden olmaya çalışmalı, Nitekim Âyet-i Kerimede öyle buyurulmuştur.
(Az gülsünler ve çok ağlasınlar) (Tövbe : 82)
Peygamber (A.S.V) asla kahkaha ile gülmezdi. Sadece tebessüm ederdi. İşte insan da böyle olmalı. Keyf ehli ve dünyaya aşıklardan olmamalı. Keyf ehli olanlarda, dünyaya aşk ve muhabbet besleyenlerde Allah korkusu az olur. Onlar bu dünya hayatı içinde aynen sarhoşa benzerler. Allah azâbının korkusu onlarda yoktur.
Allah dostları daima Allah’ın azametini, tefekkür edici, mahzun, hikmet ehli kimselerdir. Allah yolu fakirlikte, abdallıkla, nefsini küçük görmekle elde edilir. Dünya ise bilâkis atılgan olmakla, dilli olmakla, alış-verişçi olmakla, kandırma, hile hud’a bilmekle elde edilir. Allah yolunda ise, tam aksine insan ne kadar fakir olsa, ne kadar halim olsa, ne kadar mahzun, abdal ve zavallı olsa o kadar muvaffak olur. Allah’ın yanında kıymeti olup Rabbinin sevgisini kazanır. Rabbü’l-Âlemin fakirlerle miskinlerle beraberdir. Rabbü’l-Âlemin kendini beğenmiş, zorba, zalim olan bahtsızlardan hoşlanmaz.
İnsan ne kadar fakir, ne kadar abdal, ne kadar nefsini yenmiş ve vücudunu zail etmişse Rabbü’l-Âlemin’in yanında o kadar makbul, o kadar sevgili olur.
Zaman zaman Allah dostlarını deliye benzetenler olur. Bilmeyenler onları gördüklerinde deli sanırlar, çünkü onlar dünya ef’alinden anlamaz, dünya işleriyle ilgilenmezler. Dünyanın hile ve hud’asından haberleri bulunmaz. Zulüm ve hakaretle işleri yoktur onların. Daima deliler gibi düşünceli olduklarından bilmeyenler onları deli sanırlar. Dünyaya muhabbetle bağlı olup perestiş edenler onların lâkayt halini, dünya kazanç ve çalışmalarına ilgisizliklerini gördükçe onlara deli gözüyle bakarlar.
Halbuki Allah yolu fakirlik ve tevazuyla kazanılır, suyun yüksek yere akmadığı daima aşağılara doğru çukur yerlere akıp oraları doldurduğu gibi, Allah yolu da fakirlik ve yoklukla kazanılır. (Kendini böyle bilmekle. Her şey Allah’ındır.)
Her kim ki nefsini öldürmüş, benliğinden sıyrılmışsa, o Allah’ın yanında makbul olmuş ve Rabbü’l-Âlemin tarafından sevilmiştir.
Nakşîbendi sâdâtı da hep böyleydi, fakir olup nefsini öldürerek (1) vücudunu ortadan kaldırmış olanlar hep sâdâtın nisbetini toplamışlardı.
Şâh-ı Hazne de öyleydi. Hazretin hulefası içinde zâhiren en edna olanı oydu. Halife olduğunu kimse bilmezdi. Hattâ âlim olduğunu bile herkes bilmezdi. Ancak eskiden onu tanıyanlar molla olduğunu bilirlerdi. Fakat halife olduğunu bilen bindebir bile yoktu. Ancak havaslar bilirdi halife olduğunu. Çünkü nefsini zebûn etmiş, benliğinden sıyrılmıştı. Abdaldı, halifelerin yanına gitmez, onların cemaatlarında bulunmazdı. Sâliklerin içine girmez, her zaman sofilerin (2) içinde bulunurdu. Rabbü’l-Âlemin’e karşı bir yokluk haleti içindeydi, nefsini yenmiş, benliğini atmış, fakir hal, hulafanın içinde zahiren en edna olanı olduğu halde ahlâken de en mütekâmil olanı oydu. Onun içindir ki Rabbü’l-Âlemin onu o kadar yükseltmişti; etrafına o kadar adam toplanmıştı ki çevresi aynen haşır gibi, aynen kıyamet gibi olurdu. Rabbü’l-Âlemin onun huyunun ve ahlâkını sevdiği içindir ki onu dost edindi. Onu dünyada da âhirette de âli kıldı. Gavs’de (K.S.A) öyleydi, aynı yoldaydı, Şâh-ı Hazne’nin hülefası arasında zahiren en edna olanı Gavs’dı. O da hep sofilerin yanına gider, onların sohbetlerinde oturur, onlarla beraber bulunurdu. Çünkü biliyordu ki sofilerin ihlâs ve teslimiyetleri çoktur. Muhabbet ve aşkları fazladır. Halbuki mollaların öyle değil. Mollalar âlim oldukları için, çabuk çabuk teslim olmazlar, nefisleri vücud bulduğu için kolay kolay sâdâtın örtüsü altına girmezler. İlla amel yapıp eziyet görmesi lâzımdır. Sofiler gibi mollalarda hemencecik muhabbet ve ihlâs meydana gelmez. Evvelâ takip ederler, Şeriata bağlı olup olmadıklarına bakarlar. Devamlı olarak bir müfettiş gibi üstadlarının etrafında dolaşıp teftiş ederler. Ancak zamanla yavaş, yavaş teslim olurlar, fakat teslimiyetleri sağlam olur; öyle kolay kolay bozulmaz. Ama cahilin öyle değil; o körü körüne teslim olduğundan, el tutar tutmaz muhabbet ve ihlâs beslediğinden zamanla gevşer, cahilâne olduğu için çabuk terakki ettikleri halde sebat edemezler. Bu işe emek verip zahmet çekmiş değiller mollalar gibi. Nasıl ki insan yerde bir mal görse onun pek tasasında olamaz. Ama o malı eza ve cefa çekerek kazanmış ise mal, gözünde çok kıymetli olur, çok tatlı olur. İşte Gavs da (K.S) sofilerin muhabbetlerinden, istifadelerinden dolayı hep onların yanına giderdi. Derdi ki ben sofilerden çok istifade ettim. Sofilerden ettiğim istifadeyi Şâh-ı Hazne’den etmedim. Onlarla bulundukça muhabbet, teslimiyet ve aşklarını gördükçe benimki de artırıyor, diyordu. Şâh-ı Hazne bir gün halifelerinden molla Muhammedi Arisiye sordu : Molla Abdulhakimi nasıl görüyorsun? Emek vermeye değer mi ki emek verelim? Molla Muhammed Şeyh daha iyi bilir ama bana sorarsan gevşektir. Emek vermeye gelmez, derim, dedi. Bu cevaptan Şâh-ı Hazne müteessir oldu, rengi kızardı, canı sıkıldı. Molla İbrahim’e dönerek sen ne diyorsun, diye sordu. Molla İbrahim, kurban bana sorarsan Molla Abdülhakime ne kadar emek verilirse değer, derim, dedi. Bu cevap Şâh-ı Hazne’nin hoşuna gitti, rengi açıldı, keyfi yerine geldi, neşelendi. Molla Muhammed’e seni çocuklarımın hocası olduğun için bağışladım. Onların hatırına verdim. Sen git, onlara kurban ol, dedi.
Gavs, zâhiren Şâh-ı Hazne’nin orada en edna olanı idi. Sâliklerle bulunmaz. Daima sofilerin içine gider, onlara hizmet ederdi. Kimse de ona kıymet vermezdi. Lâkin Şâh-ı Hazne ondaki cevheri bilir, onu iyi tanırdı. Gavs âlimlerle oturmaz, onlarla yemek yemez, sofilerle oturur, onlarla yemek yer, onlarla görüşürdü. Herkes de onu bir sofi olarak bilirdi. Hulefadan olduğunu bilmezlerdi. Yemeklerini hep sofilerindekinden yerdi. Gerçi mollalarla sofilerin yemeği aynı idi ama ayrı ayrı çıkardı.
Şâh-ı Hazne’nin halifesi Molla Salih’in oğlu anlatıyor, diyor ki: “Şâh-ı Hazne’yi ziyarete gitmiştim. Evden çıkmasını bekliyordum. Çıkınca gittim, ziyaret ettim ve duâsını rica ettim. Bana uzakta duran Gavs’i gösterdi. Git, ona şöyle; hem bana, hem de sana duâ etsin, dedi. İşte Gavs’ın değeri Şâh-ı Hazne’nin yanında böyleydi.
Gavs anlatıyor, diyor ki bir ara Şâh-ı Hazne bana hiç iltifat etmez oldu. Öyle oldu ki iltifatlarına hasret kaldım. Yirmi – otuz gün kaldım orada, benimle ancak bir veya iki sefer konuştu. Ben de çok merak ediyorum. Şeytan gelip vesvese vermeye başladı. Bir ara Şâh-ı Hazne sohbet edip dedi ki: “Zâhire itikat eden zâhirden bekleyen maneviyattan alamaz. Maneviyata itikat eden zahirden alamaz.” Bu sohbet üzerine vesvesem zail oldu, kalmadı. Daha sonra iltifatlarına mahzar oldum. Hatta bir ara bana Cami’e geldiğin zaman benden uzak durma, daima arkamda ve yakınımda bulun, dedi. Bir seferinde de çağırıp benden uzak durma, hep karşımda dur, dedi. Gavs (K.S.A) devamla : “Anladım ki karşısında durup nazarlarını üzerimde toplamak istiyor. Ben de ondan sonra safta arkasında ve her zaman tam karşısında bulundum” buyuruyor.
Onların nazarları sohbetten daha faydalıdır. Meselâ Gavs-ı Hizanî manevi tasarruflarını nazarıyla yapardı. Çok az sohbet ederdi. Camisinde üç – beşyüz hatta bin kişi toplandığı olur. Gavs-ı Hizanî (K.S.A) gelir, yarım saat, kırkbeş dakika veya bir saat oturur. Sonra hiç sohbet etmeden namazını kılar, giderdi. Bazı zamanlar camiden çıt diye ses çıkmazdı. Herkes sâkin ve sessiz otururdu. Kimse bilmezdi ki camide adam vardır. Bazı zamanlarda bir acaib cezbe ve hareket meydana gelirdi. Hazret de öyleydi. Bazı kereler çok sohbet eder, sohbetleri deniz dalgaları gibi ardı ardına gelirdi bazen da öylece sükût ederdi. Namaz kılana kadar sessizce otururdu.
Bu Nakşîbendi Tarikatı bana biçilmez bir tariktir. Kıymet biçilmez bir inci tanesidir. Maalesef insan kıymetini bilmiyor. Eğer âdabına, talimatına göre, hareket edilirse, ondan göreceği faydayı, istifadeyi, hiçbir şeyde göremez. Bu, insanı Allah’a götüren; en kestirme, en emniyetli yoldur. Gerçi insanı Allah’a ulaştırmak için pek çok, milyonlarca yol vardır. Ama bunlardan en kısa en müstakim olanı Nakşîbendi yoludur. Nasıl insan İstanbul’a gitmek isterse, oraya giden binlerce yolun içinde en uygun olanını, en kestirmesini seçiyorsa, Allah’a götüren yolda da öyle davranması lâzımdır. Bu yol da Nakşîbendi’den başkası olamaz. Nakşîbendi olabilmek için, insanın, Tarikatli olması lâzımdır. Nakşîbendi olduktan çok kısa zaman sonra yüzünü Allah’a döndürmüş olduğunu görür. Öyleleri vardır ki samimi olarak şeyhinin elini tutup tövbe ettiği andan itibaren, daha gusül edip âdap ve talimat almadan Allah’ın velisi olur, evliyalar arasına karışır, bu tarikatın bereketiyle, Onun için insan Nakşîbendi olmalı. Allah kimseyi Nakşîbendi Tarikatı’ndan tardolma durumuna düşürmesin.
-----------------------------------------------------------------------------------------------(1) Mevzubahs olunan fakirlik Allah’u Alem, kalbi masivadan temizlemek ve kalbin masiva (Allah’tan gayri) her şeyden fakir oluşu hali olduğu dikkate alınmalı. Naşir. (1) Salik : Seyr-ü sulûk üzere bulunan usta; Sofi : Yeni tövbe etmiş acemi. Bu bahste geçen mukayenin bu düstur üzere olduğu kanaatindeyiz

Gavs S.AbdulHakim (ks) den Sohbetler-6

İnsan için en büyük tehlike ömrünün sonundadır. Ömrünün evveliyatı pek mühim değil. Mühim olan ömrünün nihayeti, sekarat zamanıdır. Her kim ömrünün nihayetinde imanını kurtarırsa artık o ebedül ebed rahata kavuşmuş, kurtulmuştur. Şayet ömrünün sonunda hüsn-ü hatime nasip olmazsa, imanını kurtaramazsa, neuzibillah, isterse evveliyatı Gavs, isterse Kutup olsun, ne faydası olur kendine? Eğer ömrünün sonunda iman nasip olmaz, Allah muhafaza buyursun küfürle giderse evveliyatında Gavs olması, evveliyatında kutbu’l-aktab olması ne işe yarar? Onun için insan ömrünün sonunu iyi getirme çareleri aramalı, kendini günahlardan muhafaza etmeli, amellerinden geri kalmamalı her zaman tâât ve ibadette olmalı, Şeyhine bağlı olmalı, tesbihini devamlı çekmeli ki hüsn-ü hatimeye kavuşsun. Nitekim Rabbü’l-Âlemin de âyet-i kerimesinde : İ
yi akibet (sonuç) Allah'tan korkanlarındır. (Kasas : 87) buyuruyor.

Tâât ve ibadetini eksiltmeyerek artıran, ömrü uzadıkça tâât ve ibadetlerini ziyadeleştiren kimse muttakîlerden yazılır. Ancak muttakilerden yazıldıktan sonra yukardaki âyette zikredilen hüsn-ü hatimeye, iyi akıbete kavuşabilir. Hiçbir iş tembellikle olmaz. İster dünya işi, isterse âhiret işi olsun. Ciddi ve samimi olması lâzımdır ki muvaffakiyet olabilsin. Meselâ dünya işinde insan bir saat çalışır, bir saat çalışmazsa, bir gün çalışır, bir gün çalışmazsa, haliyle işler aksar ve muvaffak olamaz. Âhiret işi de, aynen böyledir. Her kim işi tembelliğe dökerse, muhabbeti kesilir, Allah yoluna sevgisi azalır, gafleti artar, günah işlemek Allah’ın emirlerine karşı gelmek ona kolay gelir. Tereddi ede ede nihayet günün birinde Allah yolundu terk eder. İnsan, ciddi davranır, fırsatları, zamanını değerlendirirse o zaman muhabbeti artar, aşkı çoğalır. Artık şeytan da onu aldatamaz.
Çok zor, çok zahmetli, bir dünya işini, samimi ve ciddi çalışıp, bütün gayretiyle uğraşan kişi nasıl başarabilirse, âhirete de gönülden bağlı, hakiki olarak sarılan kişi mutlaka başarılı olur.
Ulemanın en meşhur ve büyüklerinden olan İbn-i Hacer, ilme, tahsile ilk başladığı sıralar okuduklarından pek bir şey anlamazmış. Bir gün su kenarında dolaşırken suyun gelip mağara şeklinde getirdiği bir kaya parçasıyla karşılaşıyor. Gördüğü manzara karşısında ibret gözlüğünü takarak tefekküre dalıyor. Diyor ki, bu kadar yumuşak olan su, bu koskocaman kayayı ancak azim ve sebatiyle delebilir. Demek ki azmin elinden bir şey kurtulmaz. Derhal o taştan ilhamını alarak ilmi hürmet görmeye devam eden, bir âlim oluyor. İlhamını aldığı taştan dolayı kendisine taş oğlu manasına gelen İbn-i Hacer deniliyor. Demek ki kendini ilkin ciddi olarak ilme vermiyordu. Ne zaman ki yumuşak suyun çok sert olan kayayı deldiğini görünce gafletten sıyrıldı, samimi olarak sa’ye sarıldı ve nihayet ilmi zamanımıza kadar gelen bir âlim oldu.
İşte Allah yolu böyledir. Her kim tembellik eder, ciddi çalışmazsa, o hakiki müttaki, hakiki iman sahibi olamaz, imanı kâmil olamaz. İmanında noksanlık meydana gelir.
Her kim ki ciddi ve hakiki olarak davranırsa, o zaman o kimsenin imanı kemale erer. İmanı erdikten sonra şeytan da kolay kolay imanına zarar veremez.
Kim ki Müslümanlığında samimi, tâât ve ibadeti daha çoksa, o Allah’ın yanında daha makbuldür. Bu dünyada bulunmak, Allah yoluna girmek, rızasını tahsil etmek için büyük bir fırsattır… İnsan ölüp gittikten sonra o çok büyük fırsatı kaçırmış olur. Artık amel yapmaya kazanç temin etmeye gücü yetmez.
Bütün kazançlar , Allah rızasında, salih amellerde toplanır.

Gavs S.AbdulHakim (ks) den Sohbetler-7

Rabbül-Âlemîn mahzun kalblerdedir. O, mahzun kalb sahibi kimseleri sever. Çünkü mahzun kalbler daima Allah?a bağlıdır. Mahzun kalbler her an için Rabbine karşı tazarruda ve yalvarıştadır. Onlar daima Allah la olurlar.Keyf ve sefayla ferah dolu olan kalbler dünya kalbleridir. Dünyaya bağlı, dünyayla dolu olan kalblerden Rabbü?l-Âlemîn uzaktır. Bu tip kalblere girmez. Rabbü?l-Âlemîn. Çünkü, o kimsenin keyfi zevki, safası dünya iledir. Allah?tan hiç haberi olmazsa Rabbü?l-Âlemîn de ona iltifatı olmaz. Nasıl insan Allah?ı terk ederse Allah da onu terk eder.İnsanın kalbi hep mahzun olmalı. Rabbine yalvarış, rica ve tazarru içinde bulunmalı. Kişi ne kadar mahzun, ne kadar nefsinden ve benliğinden uzaklaşmışsa Allah?ın yanında o kadar makbul ve âlidir. Zalim olan, zulüm eden kişinin, zevk ve sefa peşinde olan kişinin haliyle Allah?tan haberi olmaz.İnsanın kalbi daima Allah?a bağlı olmalı, daima Allah insanın aklından, fikrinden çıkmamalı. Şayet böyle olmazsa yazıktır.İnsan fakir olmalıdır. Rabbü?l-Âlemîn hep fakirlerledir. O, fakirleri sever, fakirlikten kasıt nefis ve benlikten fakirliktir. Dünya malından dolayı fakirlik değil. Keyf ve sefa heli olmamaktır. Süleyman Peygamber (A.S.) Rabbü?l-Âlemîn?den dünya malı ve mülkü istemişti. Duası müstecab olmuş Rabbü?l-Âlemîn ona çok dünya malı ve saltanatı vermişti. Dünya malı ve mülkü sebebiyle, Süleyman Peygamber cennete diğer Peygamberlerden kırk sene sona ericektir.(1)İnsan nefs ve benliğini yok etmesi lâzımdır. İnsanın kendini görmemesi lâzımdır. Her kim kendini, benliğini görürse o Rabbü?l-Âlemîn?den uazaktadır. O Rabbinin göremez, bulamaz.İnsan kendini aşağı görmelidir. Bütün mahlûkatı kendisinden üstün görüp, kendini hepsinden aşağı mulâhaza etmelidir. Şâh-ı Hazne, Gavs,a yazdığı mektuplardan birinde: <> demişti. İnsanın kendini her şeyden aşağı görmesi lâzımdır. Çünkü hiç kimse son anda iman nasip olup olmayacağını bilemez. Bakarsın son anda küfürle gider. Diğer taraftan bir kâfire de son anda iman nasib olur. Rabbü?l-Âlemîn onun bütün günahlarını affeder. Ehlullah olarak Rabbine ulaşır. İşte böyle, insan kendini görmemeli. Hiçbir şey olmadığını bilmeli.Nefsini gören kendinde büyüklük hisseden kimseyi Rabbü?l-Âlemîn sevmez. Şeytanın helâk sebebi, küfre gitmesinin sebebi, nefsinin görmesi değil miydi? Halbuki çok amel etmiş, mukarreb meleklerdendi. Şeytan Dergâhı İlahîye yakın, meleklerin büyüğünden idi. Kendisinde nefsin meydana gelmesi küfrine sebeb olmuştu. İnsana en büyük zararı veren nefstir. Onun kadar zarar veren başka bir şey daha yoktur. Onun için insan nefissiz olmalı, kendini yoklukta görmeli. Nefsi alemde <> olmalıdır. Evrad-ı Nakşibendiye?nin tümü, en büyük zarara sebeb olan nefsi yok etmek içindir. Nefis olduğu müddetçe bir şeye sahip olunamaz.Nefsin sebeb olduğu zararların en çoğu Rabbü?l-Âlemîn?in insan vücuduna halk ettiği letâifler üzerindedir. Nefs onları zamanla tebdil ederek yaradılış gayesinden uzaklaştırır. Dünyaya, dünya işerine yöneltir. Onun içindir ki nefs olduğu müddetçe insan bir şey olamaz. Binaenaleyh daima insanın ayağı nefsin göğsünde bulunmalıdır ki baş kaldırmaya gücü yetmesin; ancak insan kendini aşağı ve noksan gördükten sonra nefis ölür. Hayat hakkı kalmaz.Sâdâtı Nakşibendi?nin nisbetleri, nefis olmayan, kendini yoklukta gören, ihlâs ve teslimiyet sahibi kimselerin üzerine saçılmıştır. Mürşid-i Kâmil hep onlar arasından seçilmiştir. Hazret de onlardandı.Hazret, Sayda?nın yanından amel ederken, ameli nihayetlere gelmişken Seyda hastalandı. Artık son demleriydi. Hazret de çok üzülüyor, çok ağlıyordu. Sordu: Diyâûddin, dedi, (Hazret?e öyle hitap ederdi. Mlaûm lakabı Şeyh Muhammed DİYAÛDDİN?dir.) neden böyle yaş akıtarak ağlıyorsun. Hazret edeple, <>> cevabını verince, Seyda: İşte Şeyh Fethullah?ın Hazret?e yaptırdığı, hatta Seyda?nın diğer hulefâsı tarafından itirazla karşılanan bunca ağır hizmetler onun nefsinin öldürülmesi içindi. Malum nefs ölmeden insanda bir şey meydana gelmez.Gavs-i Hiazni?nin hulefası arasında da nefsi en noksan olan Seyda idi. Tahsili sadece Câmi?e kadar olduğu hulefanın en gözdesi idi. Halbuki Şeyh Halid-i Öleki ondan çok daha âlimdi. Zamanının en büyük âlimiydi. Gavs bile ona Seyda diye hitap ederdi. Kendisine <> diye sorduklarında Nefis yapmıyayım kendime, < kadar okuyan Seyda, hulefanın en fakiri olması sebebiyle Gavs?ın bütün nisberi onun üzerinde toplanırdı.Şâh-ı Hazneye de Hazret?in yanında aynı durumlardaydı. Hulefanın en ednası Şah-ı Hazne idi. Gavs da aynı yolu takip etmişti. O da zahiren hulefanın en ednası idi.Şâh-ı Hazne?yi ziyarete giden Gavs bir seferinde ta Gerçuş?a kadar gittiği halde hududun kapalı ve tehlikeli olması sebebiyle geri dönmüştür. Bir müddet sonra tekrar ziyaret kasdiyle yanında bir sofî olduğu halde yola çıkıyor. Hudud köylerinden birine uğruyor, orada Seyyid Ahmed isimli Şâh-ı Hazne?nin bir etbâını rehber olarak almak istiyor. Seyyid Ahmed?in evine gidiyor. Evde bulamayınca oturup, gelmesini bekliyor. Akşam oluyor, Seyyid Ahmed çiftten dönünce misafirleri olduğunu görüyor. Onlara ikramda bulunduktan, akşam yemeği firleri olduğunu görüyor. Onlara ikramda bulunduktan, akşam yemeği arz ettikten sonra misafirlikten sebebi soruyor. Gavs diyor ki < önüne bağladım. Sabah yemeklerini hazırlayarak yanlarına gittiğimde Gavs haydi, ne oldu? Neye karar verdin, bizi götürecek misin? Diye hemen sordu. Ben tabii gideceğiz, yemeğinizi yiyin. Hayvanlar dışarıda sizi bekliyor deyince. Çok sevindi, Şâh-ı Hazne Gavsi görünce çok sevinerek, keyfi gelecek, diye içim içime sığmıyordu. Nihayet hududu geçtik bir müddet daha gittik, o kaldı ve geriye döndü, nihayet on-onbeş dakika kadar yürüdü. Ben de bunlar serhat halkıdır. Heva ehlidirler. Her halde taharet akacak da ondan uzaklaşıyor, diye düşünüyordum. Fakat aradan uzun bir zaman geçtiği halde gelmeyince merakladındım. Arkası sıra gittim. Baktım ki oturmuş, kendini yere atmış ağlıyordu. Hayrola Molla Abdülhakim? Ne olmuş, niçin ağlıyorsun? Dedim. Ben gelmiyorum köye, dedi. Ben necis, kötü, pis kimseyim. Şâh-ı Hazne?nin yanına gelmeye, camisine girmeye lâyık değilim, diye yakınıyordu. Ben bırak bunları, haydi gidelim, diye ısrar ettikçe o gelmemekte direniyordu. Baktım ki hoşlukla olmayacak. Kolundan tuttum, elime ağacımı aldım. Vallahi gelmezsen seni döve döve götürürüm. Beni işimden gücümden ettim, şimdi de gelmiyorum, diyorsun, dedim. O zaman güçlü kuvvetliydim. Beş kişiyle boy ölçüşeyecek durumdaydım. Onu zorla kaldırdım, yola devam ettik. Bu ara benim de ona muhabbetim daha da fazlalaştı. Nihayet Şâh-ı Hazne?nin vardır. Önce ben gittim ziyaret ettim, Şâh-ı Hazne?ye, <> diye arz edilince, Şâh-ı Hazne yüzünü buruşturup, <<>> diye beni payladı. Derhal muhabbetim zail oldu onlara karşı. Ben takdir bekliyorken tekdir edildim, diye nefsim kırıldı. Bende sonra Gavs ve sofi de gidip ziyeret ettiler. Daha sonra namaz kıldık. Namazdan sonra Şâh-ı Hazne eve gitti. Bir müddet sonra beni çağırdılar. Gel, Şâh-ı Hazne çağırıyor, dediler. Gittim huzuruna, bana: <> diye emir buyurdu.O zaman ben, Beni ilkin niçin azarladığını anladım. Çünkü onları getirdikten nefsim gurur duymuştu. Nefsimi kırmak için o sözleri söylemişti.Şâh-ı Hazne bir gün <> diye Gavs anlatıyor. Diyor ki: Ben de mollalarla beraber çalışmaya gittim. O gün akşama kadar, çamur yaptık, kerpiç kestik, çalıştık. Ertesi gün ise, bu sefer, sofiler çalışmaya gelsin>> demişti. Ben tekrar gittim çalışmaya. Sofilerler beraber çalışıyorken Şâh-ı Hazne geldi. Beni sofilerler beraber çalışır görünce, <> diye sordu. Evet, kurban, dedim. İyidir, iyidir, buyurdu. Hizmetin sevabı pek çoktur. Sâdata hizmetin sevabı amelden daha çoktur. Üç dört derece daha faziletlidir. Meselâ insan beş bin vird çekse vird devam ettiği müddetçe sevabı devam eder. Virdi bitirince sevabı da kesilir. Hem virdde nefsin vücud bulma tehlikesi de vardır. Şayet nefis amele karışırsa, o ameli imha etmiş olur. Fakat çalışmada, hizmette nefis vücud bulmadığı gibi bilakis kırılıp rezil olur. Nefis ise çalışmaya girmek istemediği gibi, aksine çalışmayla alçalır, kırılır ve rezil olur. Yapılan hizmeti bazen beş on sene devam eder. Hatta bin sene devam etmeside mümkündür. Duvarı bırakılan bir kerpiç duvarda kaldığı müddetçe hizmete hayır ve hasenatın yazılmasına devam edilir, hem de içine, asla nefis ve benlik karışmadan. Çalışmada iki menfaat vardır. Birincisi nefis alçalır, rezil olur ve kırılır. İkincisi ise yapılan iş devam eder. Ama diğer ameller öyle değildir, menfaati kesilir.Gavs (K.S.A.) hizmet olduğu müddetçe, bir farz namazların dışındaki namazları terk ederdik. Hizmet olduğu müddetçe başka amel yapmazdık. Hattâ virdimizi bile terk ederdik, yapacak işimiz olduğu müddetçe. Ancak yapacak hizmet bulunmadığı zamanlar vazifelerimizi yapar, virdimizi çekerdik, buyurdu.Mevlânâ Halid de uzun hizmetlerde bulunmuş, ondört sene devamlı hizmet etmiştir. Yedi sene tekkenin suyunu taşımış, yedi sene de tuvaletleri temizlemiştir.Bu Nakşibendî sâdâtının hepsi menfaat elde etsinler, diye hizmet görmişlerdir. Çünkü onlar hizmette ne büyük menfaatler olduğunu nefsin zebûn ve rezil olması için hizmetin ne kadar faydalı bulunduğunu biliyorlardı.Şâh-ı Hazne?nin oğlu Şeyh Mâsum: Eğer münkirler olmasaydı, sâliklere amel olarak hizmetten başka bir şey vermezdim, diyor.İmam-ı Rabbânî (K.S.A.) Hazretlerinin bir sâkisi vardı ki, onyedi-onsekiz sene gibi uzun müddet tekkenin suyunu taşıyarak hizmette bulunmuştu. Bir gün, <> diye düşünerek İmam-ı Rabbâni çıkarken arkadından yetişip, <<>>, müsaade ederseniz, artık eve gitmek istiyorum. Bunca sene hizmet ettiğim halde bir şey kazanamadım. Avare ve eli boşum.>> diyerek müsaade istiyor. İmam-ı Rabbânî müsaade edince oradan ayrılıp yola koyuluyor. Bir iki gün yol gittikten sonra, bir akşamüzeri bir dağın tepesine çıkıp barınacak yer, bir ışık falan ararken, bir mağara görüp içeriye giriyor. İçeride üç âbid varmış. Malûm eskiden âbidler vardı. Halktan uzaklaşır, kendini ibadete verirlerdi. Sofî barınmak üzere âbidler yanına giderek misafir oluyor. Akşam namazından sonra âbidlerin birisi bir diğer mağaraya gidip biraz sonra elinde sofinin daha evvel hiç yemediği nefasette gayet güzel yemeklerle donatılmış bir sofrayla dönüyor. Yemekler o kadar güzelmiş ki, hiç dünya yemeklerine benzemezmiş. Yemekleri yiyorlar. Sabah olunca, bir diğer âbid ikinci mağaraya gidip biraz eğlendikten sonra aynı nefasette bir sofrayla dönüyor. Sofî birkaç gün orda kalıyor. Görülüyor ki her gün âbid mağaraya girip çeşitli yemeklerle süslü sofralarla dönüyor. Nihayet dördüncü gün âbidler, <> deyince âbidler: <> diyorsada dinletemiyor. <>> diyorlar abidler. Çaresiz kalıyor. Mağaraya girmeden susuyor. Diyor ki bari söyleyin. Siz nasıl dua ediyorsanız ben de o duayı edeyim. Abidler, peki, diyorlar. Bunu sana öğreteceğiz. Biz mağaraya girince iki rekat namaz kılıp boynumuzu bükerek ellerimizi açıyoruz ve diyoruz ki: <>> Gözümüzü açtığımız zaman bakıyoruz ki soframız gelmiş hazırdır. <<>> Sofî sessizce yemeğini yedikten sonra vedalaşarak abidlerden ayrılıyor. Derhal yolunu değiştirerek geriye köye dönüyor. İmam-ı Rabbânî?nin yanına varıp el bağlıyor. İmam-ı Rabbânî gülümseyerek, <> diyor.Şâh-ı Nakşibend zamanında da böyleydi. Devamlı iş çıkarırdı. Senden bir kere evini yıktırıp sonra tekrar yaptırırdı. Onlar hizmetten merhum olmasın, diye devamlı hizmet çıkarırdı. Bir gün, > diye sorulunca, <> buyuruyor
--------------------------------------------------------------------
(1) Munteheb-u Kenzil Ummal, Müsned-i Ahmed b. Hanbel?in Hamisinde, c. 3. s:10. Beyrut

Gavs S.AbdulHakim (ks) den Sohbetler-8

Çok zengin bir ağanın yanına kapılanmış ve ağanın teveccühünü kazanmış bir genç hiç gamlı olur mu? Ağasının iltifat ve teveccühlerine mazhar olan genç, şöyle düşünür : “Benim ağam çok zengindir, O kadar zengindir ki yüz ambar dolusu buğdayı vardır. Dolayısıyla açlık tehlikesi yoktur. Kızını da bana verecek, nikâhımızı kıyacak, artık benim için gam keder olmaması lâzım gelir. Bana uygun olan zevk ve sefa sürerek eğlenmektir.” Böyle şeyden daha güzel ne olur ki?Müslümanın durumu da böyledir. Ağasının zengin, bütün dünyaya hükmeden, kendisine ölüm olmayan, dünya ve âhiretin emrinde olduğunu bilen hakiki Müslümandan daha ferah kimsenin bulunması mümkün mü?Bu düşüncede, Allah yolunda olan kimseler, gamdan, fakirlik endişesinden uzak olurlar. Mahzun olmak, fakirlik endişesi içinde bulunmak ancak batıl din sahipleri içindir. Çünkü onların efendisi yoktur, çünkü onların sahipleri yoktur. Güçlü kuvvetli bir efendisi olan kimse de güçlü kuvvetli olur.Ne zaman ki bir kişinin efendisi Allah, Padişahı Rabbü’l-Âlemin olur ve o kimse efendisinin emrinden çıkmaz, O’nu kendine büyük olarak kabul ederse, gerçek zengin olan efendi yani Rabbü’l-Âlemin o kimseye dünyada, bağ, bostan; Cennette köşk, saray ve huriler verir. Bu durumda olan insan hiç mahzun olur mu? Bilâkis, bu nimetler karşısında sevinçli, keyifli olması icap eder. Fakat yönü Allah’a olmayanlar, Allah’a münkir olanlar, dalalette bulunanlar, dünya hayatı nasıl olursa olsun, sonunda Cehenneme gidecekler ve orada, yiyecek olarak da ancak zakkum bulabilecekler ve zakkum yiyeceklerdir. İşte böyle kişilerin ancak matemli olmaları uygundur.Zengin bir ağanın yanında bulunup da ağanın kızına talip olan genç, nasıl gam ve kederden uzak olarak: “Ben zengin olan bir ağanın kızını alacağım. Hem ağanın yüz ambar buğdayı vardır. Onun için açlıktan da endişe duymam bahis mevzuu olamaz” diyerek keyf ve sefa sürerek oynuyorsa, kendine Mevlâ olarak Allah’ı seçen kimse de hiç durmasın, kalksın oynasın. Evet insanın başı ne kadar darda kalıp sıkışsa da, ne kadar zahmet ve meşakkat çekse de, Mevlâsı Allah, Sâdâtı Nakşîbendi olduktan sonra o kimse için gam olmaz.İnsan hiçbir zaman rehbersiz kalmamalı, Sâdâtı Nakşîbendi’den bir evliya, “Şeyhi olmayanın şeyhi şeytandır” demiş. İnsan Mevlâsız, büyüksüz olamaz. Kendine bir büyük, bir mabud seçmesi lâzımdır ki o da ya Allah tarafından yahutta şeytan tarafından olur. Gerçekten böyledir. Gerçek bir yola bağlanmayarak açıkta kalanlar için tehlike vardır. Bakın Molla-i Cezire ne güzel demiş : “Büyüksüz olarak beyin huzuruna giden azarlanır.” Büyüksüz, reissiz işler yürümez.İnsanın mutlaka bir büyüğü vardır. Yönü Allah’a değil de günaha doğru olanların büyüğü nefs ve şeytan olur. Nefs ve şeytan böyle kimseye büyüklük yaparak onu küfre götürürler.Bir büyük almadan sakın beyin meclisine gitme. Şayet gidersen azar işitirsin. Büyüksüz, bey meclisine giden ancak azar işitir. Kalbi kırılır.Reisicumhurun huzuruna gidip bir dilekte bulunacak kimse için nasıl rehbere bir yol göstericiye ihtiyaç varsa, diğer yönde de öyledir. Rabbü’l-Âlemin’in huzuruna varmak için de bir büyüğe, bir Allah dostuna, bir vasıtaya ihtiyaç vardır. Vasıtasız olmaz.Peygamber (A.S.V) Rabbü’l-Âlemin’in yanında o kadar efdal olduğu halde, arada Cebrail (A.S) vasıta olarak bulunuyordu. Rabbü’l-Âlemin kendisiyle Habibi arasına Cebrail’i vasıta kılmıştı. Eshabı kiram için Allah’a ulaştıran vasıta Peygamber (A.S.V) idi.Hakikat de böyledir, vasıtasız olamaz. “Şeyhi olmayanın Şeyhi şeytandır” sözü bunun ifadesidir.Seyda’nın zamanında çok alim olan bir molla varmış. Oğlu da Seyda’nın müridi imiş. Fakat babası tarikat falan almamış. Bir gün oğlu babasına : “Babacığım, tarikatın çok faydası var. Gel beraberce Seyda’nın yanına gidelim, tövbe edip tarikata giriver” diye ne kadar rica etti ise, babası kabul etmemiş, gidip tarikat almaya yanaşmamış ve oğluna şöyle cevap vermiş: “Oğlum, tarikatın sadece iki faydası var. Birincisi zikirdir. Tarikat zikir talimatını, usul ve adabını öğretir ki, bu da hadislere göredir. Peygamberin hadis rivayetlerinden alınmıştır. Ben zaten onları biliyorum, yapıyorum.İkincisi ise sekerat zamanında şeytandan muhafaza etmektir. Ona da ihtiyacım yoktur. Çünkü Allah’ın Vahdaniyetini isbat edecek doksandokuz delilim var. Şeytan beni aldatamaz. Allah (C.C)’ın Hak olduğuna dair bunca delilim varken, şeytan nasıl benim imanıma musallat olup beni imansız bırakabilir. Buna imkân var mı? Dolayısıyla benim de Şeyhe ihtiyacım yok. Gelmiyorum” demiş. Böylece tarikata girmeyi reddetmiş.Nihayet aradan zaman geçmiş âlim baba hastalanmış, sekerata düşmüş. Oğlu, karısı, çoluk çocuğu başında bekleşiyorken, bir ara gözünü açarak oğluna : “Oğlum, vallahi Seyda’yı kaçırdım. Artık onu görebileceğimi hiç ümit etmiyorum. Sen gel oğlum, elini uzat, ben senin yanında tövbe edip Seyda’yı kendime Şeyh olarak kabul edeceğim” diyerek tövbe edip Seyda’yı kendine Şeyh olarak kabul ediyor.Oğlu soruyor : “Babacığım sen ne gördün ki hemen Seyda’yı Şeyhliğe kabul ettin” deyince, “olur söyleyeyim” diyor. “Az evvel şeytan geldi yanıma. Allah’ın Vahdaniyetini ispat edecek doksandokuz delilimin birisi müstesna hepsini çürüttü. Çok âlimdi şeytan. Artık cevap verecek tâkâtım kalmadı. Doksandokuz delilimden birisi kalmıştı elimde. O da beni küfürden koruyordu. Eğer Seyda ve Sâdâtı Nakşîbendi olmazsa benim durumum çok fenadır. Kurtuluşum yoktur.”Bir müddet sonra babasına tekrar sekarat hali geliyor. Bir miktar sekaratta kaldıktan sonra gözünü açıyor. Rahat, ferahlamış halde oğluna dönerek : “Oğlum diyor. Şimdi şeytan karşıma dikildi. Benden delil sormaya başladı. Tam o anda Seyda’nın ervahı hazır oldu orada. Şeytan Seyda’nın ervahını görünce kaçıp gitti. Seyda bana dönerek : (O lânetlenmiş münafık şeytandır. Şayet tekrar gelir ve senden Allah’ın Vahdaniyeti için delil sorarsa, ona de ki : “Benim, Allah’ı tanımak için delile ihtiyacım yoktur. Ben delilsiz olarak Allah’ı tanıyor, O’nun Hak olduğunu biliyorum”) dedi ve kayboldu. Seyda gidince şeytan tekrar gelip benden delil sordu. Ben de ona Seyda’nın öğrettiği şekilde : (Ey kâfir, dedim, Allah’ı ben delilsiz olarak tanıyorum.) Şeytan benden bu cevabı işitince, Sen, git Seyda’ya kurban ol. Yoksa elimden kurtulamazdın. Çok az kalmıştı imanını alıp seni küfür üzere gönderecektim) diyerek yanımdan uzaklaştı.”İnsanın yere yıkılmaması için, rüzgârlardan zarar görmemesi için, kendine sığınacak bir üstad bulması lâzımdır.Gövdesi sağlam, dal ve budakları sağlam bir ağaca ne kadar rüzgâr vursa da, bir şey yapamaz. Çünkü gövdesi sağlam ve dalları gür ve kuvvetlidir. Eğer ağacın gövdesi zayıf ve çürük olursa rüzgâr onu kolaylıkla yere yıkabilir. Nasıl ki zayıf ve kurumuş, sararmış bir bitkiye rüzgâr vurduğunda, her parçasını bir tarafa dağıtıp atıyorsa, insan da aynen öyledir. Çünkü insan çok zayıftır, çok kuvvetsizdir. Muhalif esecek bir rüzgâr onu kolayca yere yıkabilir. Ancak insan Sâdâtın dalına yapışır, himayesine girer, büyüklüğünü kabul ederse, Sâdâtın çizdiği yoldan giderse, esecek muhalif rüzgârlardan zarar görmez zayıf bile olsa. Çünkü kuvvetli dala yapışmıştır. İnsan ne kadar zayıf olsa da, Sâdâtın dalına, Gavs’ın, Hazret’in ve Seyda’nın dalına tutunduktan sonra, o asla yıkılmaz.Şayet insan hem zayıf ve hem de himayesiz olarak tek başına kalırsa esecek her rüzgâr onu kolayca yere yıkabilir. Çünkü insan nefs ve şeytanla tek başına mücadele edemez.Rabbü’l-Âlemin’in yanında, âlim, cahil, zengin ve fakir farkı yoktur. Hepsi mahlûktur… Hepsini o halk etmiştir.Allah, ancak yolunda giden, emirlerini tutan kimseleri sever ve onlardan razı olur.Yüzünü Allah’a döndürmeyen, yolundan gitmeyen kimse Allah’ın yanında makbul değildir. İster âlim, ister şeyh, ister ağa olsun. Her kim olursa olsun, insan ne yaparsa kendisi için yapmış olur. Rabbü’l-Âlemin’in hiçbir şeye ihtiyacı yoktur. Hâşâ, o namaza, oruca muhtaç değildir.